ال ای دی ها همه جا هستند و نور آنها با زندگی انسان امروزی عجین شده است. از گوشی موبایل گرفته تا خیابان از محل کار تا رختخواب ما با انبوهی از نور مواجه هستیم. اما نور پیرامون ما برای سلامتی مضر است؟ آیا لامپ ال ای دی برای چشمان ما خطرناک است؟ زمانی که تصاویر ثبت شده از کره زمین توسط ایستگاههای فضایی مشاهده میکنیم و با عکسهای چند سال پیش مقایسه میکنیم در میابیم حجم نور مصنوعی به شدت افزایش یافته است. به همین علت دانشمندان با تحقیق بر روی این موضوع دریافتند نور آبی ساطع شده از منابع نوری اثرات بیولوژیکی قابل توجهی بر روی انسان دارد.
پیش از آنکه به عوارض این منبع نوری بپردازیم بهتر است دریابیم ال ای دی چیست؟ ال ای دیها دیود نور افشان هستند که از طریق عبور جریان الکتریسیته از مواد نیمه هادی نور تولید میکنند. این لامپها از چیپ ال ای دی، درایور ال ای دی و یک صفحهی مهارکنندهی گرما تشکیل شدهاند. نحوه کار لامپ ال ای دی به شکلی طراحی شده است که گرمای لامپ را مهار میکند و تا ۸۵٪ از انرژی برق را به نور تبدیل کند. از دیگر مزایای لامپ ال ای دی طول عمر بالا و این منابع نوری است علاوه بر این، مصرف برق لامپ ال ای دی بسیار پایین است و به همین دلایل انواع ال ای دیها مانند لامپ اس ام ادی و سی او بی، بازار روشنایی را به تسخیر خود درآورند.
بیشتر بخوانید: لامپ ال ای دی چیست
عوارض لامپ ال ای دی برای سلامتی
در اکتبر سال ۲۰۱۰ آژانس سلامت و ایمنی شغلی، غذا، محیط و کار فرانسه (ANSES) ارزیابی تخصصی خود را در مورد مسائل بهداشتی پیرامون سیستم های روشنایی با استفاده از LED منتشر کرد. آن دسته از ال ای دی که در بازار وجود دارد دارای نور آبی می باشد. این نور های آبی درخشندگی بالایی دارند.
خطر مربوط به تابش خیره کننده
از دیگر مضرات ال ای دی برای سلامتی این است که نور ال ای دی دارای تابش خیره کننده است. تابش خیره کننده احساس غم به دلیل تفاوت در کنتراست تابش خیره کننده نور ال ای دی که برای نورپردازی محیط های مختلف به کار گرفته میشود، باعث ایجاد غم و ناراحتی در انسان می شود. ناتوانی در دیدن ، به دلیل بازتاب متقابل نور در کره چشم و روشنایی لامپ ها ممکن است مشکلاتی در بینایی انسان به وجود آید. در صورت شدید بودن نور، بینایی کاملاً مختل می شود.
مضرات لامپ ال ای دی در هنگام خواب
برخی افراد عادت دارند در هنگام خواب از چراغ خواب استفاده کنند. تحقیقات نشان داده است نور روشن در هنگام خواب ریسک امراض قلبی و ابتلا به دیابت را افزایش میدهد. نور عامل تنظیم ساعت درونی بدن و چرخه خواب همچنین ترشح هورمونها است. استفاده از چراغ خواب و وجود آلودگی نوری اطراف باعث افزایش قند خون میشود.
ضرر لامپ ال ای دی برای چشم
از دیگر مضرات لامپ اس ام دی این است که این منابع روشنایی در طولانی مدت ممکن است شمارا دچار خستگی چشم و گاها دچار مشکلات چشمی کند. این لامپ ها نور آبی زیادی را با تابش خیره کننده ای بروز میدهند که باعث میشود در طولانی مدت روی چشم تاثیر بگذارد. افراد با گرفتن طولانی مدت یا بیش از حد در معرض نور آبی مرئی پرانرژی (HEV)، به ویژه برای افراد زیر 30 سال ممکن است دچار مواردی مثل آب مروارید و خشک شدن و خستگی چشم شوند.
البته باید گفت که همه لامپ های ال ای دی این مشکل را ندارند و لامپ های ال ای دی معتبر از تابش نور آبی مستثنی هستند و یا میزان تابش آنها بسیار کم است. مواردی هست که باید در صورت بروز مشکلات چشمی از طریق استفاده از لامپ ال ای دی به آنها دقت کنید. لامپ های روشنایی را از خرده فروشان و تولید کنندگان معتبر تهیه کنید. برای مدت بیش از 1 دقیقه مستقیماً به دیودهای ساطع کننده نور از نزدیک نگاه نکنید. از دیفیوزرها برای لامپ های با نور زیاد استفاده کنید.
مضرات لامپ ال ای دی برای پوست
نور ساطع شده از ال ای دی فاقد اشعه یو وی و مادون قرمز هستند و برای پوست ضرری ندارند اما برخی از متخصصان پوست بر این باورند نور آبی ال ای دی بر بهببود زخمها و ایجاد آکنه تاثیر منفی میگذارد.
سر درد و تاثیرات فیزیکی به دلیل استفاده از لامپ ال ای دی
برای بررسی معایب لامپ ال ای دی باید بدانیم که "الکتریسیته کثیف" یک اصطلاح غیر علمی است که برای برخی محصولات روشنایی و منابع برقی که صدای وز وز و یا سوسو با فرکانس های بالا تولید میکنند، بکار میرود. این فرکانس ها برای بدن بسیار مضر میباشد. در این بین افرادی در معرض خطر الکتریسیته کثیف قرار میگیرند که که دارای حساسیت الکتریکی (ES) یا حساسیت الکترومغناطیسی (EHS) هستند. علائم الکتریسیته کثیف شامل افزایش خطر ابتلا به بیماری های مزمن،سردرد و برخی علائم فردی و متفاوت است. البته برای جلوگیری و حل این موارد میتوان با تعویض لامپی که دارای وزوز یا سوسو هست و یا گاها با تعویض سوئیچ دیمر، این مشکلات را برطرف کرد.
معایب ال ای دی
منابع نور ال ای دی بهترین نوع منابع نوری در هستند و در حال حاضر تنها منابعی هستند که کمترین مصرف برق دارند، هرچند مزایای لامپ ال ای دی بیشتر از چند مورد است اما معایب انگشت شماری هم دارند که باز هم از معایب انواع دیگر لامپ کمتر است.
حساسیت به دما
دمای محیط کار تأثیر زیادی بر عملکرد و طول عمر دیودهای ساطع کننده نور دارد. درجه حرارت بالا پارامترهای فعلی را که از طریق اجزای نیمه هادی جریان می یابد افزایش می دهد و برخی از ماژول های LED در برابر درجه حرارت بالا مقاوم نیستند. در نتیجه ممکن است یک یا چند قطعه بسوزد که ممکن است به کل لامپ آسیب برساند. بنابراین ، در برخی موارد خاص ، مانند کارخانه های فولادسازی ، پتروشیمی ، پالایشگاه های نفت و نیروگاه های حرارتی ، چراغ های LED با درجه حرارت بالا که برای رفع نیاز به تغییرات خاصی دارند و این عدم مقاومت از معایب روشنایی LED به شمار می آید.
هزینه
در روشنایی LED از مواد اولیه گران قیمت (مانند سیم طلا) و مراحل پیچیده بسته بندی استفاده می شود ، بنابراین هزینه آن بسیار بیشتر از لامپ های سنتی است. با این حال ، اگر از منظر دیگری به آن نگاه کنیم ، طول عمر لامپ های LED بیش از 5 سال است که بسیار بیشتر از لامپ های معمولی است. در عین حال ، مصرف انرژی آن تنها 1/5 مصرف انرژی لامپ های سنتی است. قیمت یک لامپ LED با کیفیت خوب باعث می شود مصرف کنندگان دلسرد شوند و 5 تا 10 نوع لامپ سنتی را خریداری کنند ، اما در دراز مدت ، انرژی مصرفی ما را مجبور به پرداخت هزینه های بیشتر میکند.
رنگ نور
از دیگر معایب روشنایی LED می توان به رنگ نور آن ها اشاره کرد. لامپ های ال ای دی دارای رنگ سردتری نسبت به لامپ های دیگر هستند و نمی توانند به طور دقیق نور آفتابی لامپ های رشته ای را که بسیار پر طرفدار هستند تقلید کنند. از دیگر معایب روشنایی LED می توان به ظاهر این لامپ ها اشاره کرد. بیش از نیمی از ساختار این لامپ ها را دیودها تشکیل می دهند و این ساختار زاویه 360 درجه لامپ را از آن ها میگرد. گرچه با تولید لامپ های فیلامنتی این معایب روشنایی LED تا حدودی رفع شده اند.
سالمترین نورپردازی
نورپردازی فضاهای داخلی بهتر است با استانداردهای جهانی همخوانی داشته باشد و در صورتی امکان پذر است که لوکس و رنگ نور مناسب انتخاب شود و هر رنگ نوری با توجه به کاربرد فضای مورد نظر انتخاب شود. هرچند انتخاب رنگ نور ممکن است تحت تاثیر سلیقه شخصی باشد اما رعایت استانداردها میتواند از بهم خوردن چرخهخواب و آسیبهای دیگر جلوگیری کند. یکی دیگر از راههای جلوگیری از آسیبهای نوری استفاده از بهترین برند لامپ ال ای دی و لامپ اس ام ادی است.
انواع رنگ نور
رنگ نور در تجهیزات روشنایی با کلوین سنجیده میشود. عدد درج شده روی لامپها دمای رنگ نور را مشخص مبکند و در حال حاضر رایجترین رنگ نور به شرح زیر است.
رنگ نور سرد
رنگ نور آبی یا همان مهتابی که کلوین ۴۵۰۰ تا ۶۵۰۰ دارد بیشترین کاربرد را در محیطهای کار، کارخانهها و محیطهایی که نیاز به تمرکز دارند استفاده میشود. این نور سفید باعث ترشح کورتیزول در بدن میشود و روشنایی آن انسان را از بروز خطای انسانی حفظ میکند. پس بهتر است از این نور در فضاهایی مانند اتاق نشیمن و اتاق خواب استفاده نشود.
رنگ نور گرم
این نوع نور کلوینی بین ۲۷۰۰ تا ۳۵۰۰ دارند بهترین رنگ نور برای فضاهایی که نیاز به آرامش داریم کاربرد دارد. نورهای گرم یا آفتابی به ترشح هورمون ملاتونین (یا همان هورمون) خواب کمک میکند.
رنگ نور یخی یا طبیعی
رنگ نور یخی یا طبیعی با کلوین 3300 تا ۵۰۰۰ بین نور آفتابی و نور مهتابی به رنگ نور خورشید شباهت دارد.
منبع:
