با نگاهى به اطراف خود وسايل و تجهيزاتى را می‌بينيم كه راه اندازى و كار با آنها نيازمند اتصال به جريان برق است. هنگام بررسی قیمت تجهیزات برقی باید موارد مختلفی را بررسی کنیم. همين سيستم روشنايى ساختمان ها، هر چند عموماً قابل رويت نيست اما همين‌ها هم به وسيله يك انتقال دهنده جريان كه هادی رساناست، به منبع انرژى وصل شده است. در اين نوشتار قصد داريم با کاربرد سیم و کابل و انواع آن آشنا شويم. اولين تاريخى كه براى کاربرد سیم و کابل در جهان ثبت شده، سال ١٨٥٠ ميلادی است. در آن زمان، کاربرد سیم و کابل ، انتقال برق براى روشنايی اماكن عمومى و استفاده در ايستگاه هاى قطار و فانوس هاى دريايی بوده است.
تاریخچه کاربرد سیم و کابل
تاريخچه شروع کاربرد سیم و کابل در ايران هم به سال ١٢٨٢ شمسی باز مي گردد. محمد حسين امين الضرب به پدر برق ايران مشهور بود. ایشان سيم و كابل روكش دار كه محصول كارخانه فرانسوى سيم ( CEEM) بود را وارد ايران كرد. ابتدا لازم است بدانيم كه انواع سيم و كابل به چند دسته تقسيم می شوند. سيم برق مفتولی، سيم برق افشان، سيم برق نيمه افشان، سيم ارت، سيم نايلون و سيم لاكى . همچنين جنس سيم و كابل ها به دو دسته مسی و آلومينيومى تقسيم می‌شود. به دليل قوى‌تر بودن خاصيت رسانايی مس، اين جنس بيشتر مورد توجه بوده است. اما مزيت سيم و كابل هاى آلومينيومى ارزان‌تر بودن آنها است.
كاربرد سيم و کابل چیست؟
سيم برق مفتولی از يك رشته سيم تشكيل می شود كه به آن سيم خشك هم گفته مي شود. کاربرد سیم و کابل مفتولی، بيشتر در تابلو هاى برق و سيم كشی هايی كه نياز به ولتاژ و مقاومت بالا دارند، می باشد. سيم برق افشان، نسبت به نوع مفتول نرم‌تر و انعطاف‌پذيرتر است. کاربرد سیم و کابل افشان در صنعت ساختمان است.
سيم برق نيم افشان، انعطاف‌پذيرى بيشترى نسبت به افشان داشته و کاربرد سیم و کابل نيم افشان نيز عموماً در سيم‌كشی ساختمان است. سيم ارت نیز از جنس مس می‌باشد. غالباً دارای روكش زرد و سبز است. در سيم و كابل ارت از مس خالص استفاده می شود. به همين جهت مقاومت اهمى آن پايين است. کاربرد سیم و کابل ارت در سيستم ارتينگ و بالا بردن امنيت سيم‌كشی يك مجموعه است.سيم نايلون که از كنار هم قرار گرفتن دو سيم نازك ساخته می شود، عمده كاربرد آن در صنعت ساختمان بوده و به جهت ضعيف بودن در صنايع، كاربرد خاصى ندارد. سيم لاكى ، نیز از يك رشته هادی با پوشش عايق توليد می‌شود. عمده كاربرد آن در سيم پيچى موتورها و ترانس می باشد.
کاربرد انواع کابل
در تقسيم بندی سيم و كابل دسته ديگرى با عنوان كابل وجود دارد. كابل ها بنا به جنس و نوع ساختار، كاربرد هاى متفاوتى دارند. به صورت عمده كابل‌ها به چند دسته تقسيم مى شوند كه عبارتند از: كابل ريبون ، كابل محافظ ، كابل جفت پيچ خورده ، كابل كواكسيال ، كابل فيبر نورى
کاربرد سیم و کابل ريبون : اين كابل، متشكل از چندين رشته سيم عايق شده می‌باشد كه در موازات همديگر جهت انتقال چندين داده كاربرد دارد. نمونه اى از کاربرد سیم و کابل ريبون را در اتصالات شبكه ها خواهيد ديد. کاربرد سیم و کابل محافظ : اين دسته از کاربرد سیم و کابل متشكل از يك يا دو رشته سيم عايق شده هستند. جهت انتقال سيگنال با كيفيت بالا و حذف نويزهاى فركانسی كاربرد دارند. اين كابل‌ها توسط يك فويل آلومينيومى عايق می شوند تا جريان الكتريكى با ولتاژ بالا را منتقل نمايند.
کاربرد سیم و کابل جفت پيچ خورده : اين دسته از كابل ها از دو يا چندين زوج سيم به هم تابيده تشكيل مى شوند. داراى عايقى با رنگ هاى استاندارد هستند. اين دسته از كابل‌ها را در انتقال خطوط تلفن يا سيستم آيفون ها مشاهده می كنيد. کاربرد سیم و کابل كواكسيال : اين دسته از كابل‌ها متشكل از يك رشته سيم مفتول مسی به همراه رشته سيم هاى افشان بسيار نازك كه دور آن تنيده شده، می باشند. عمده کاربرد سیم و کابل كواكسيال در قسمت شبكه رايانه ها يا انتقال سيگنال صوت و تصوير نظير انتقال سيگنال آنتن به تلويزيون است. کاربرد سیم و کابل نورى: از اين نوع كابل، براى انتقال سيگنال هاى داده نورى از منبع نورى به سيستم گيرنده استفاده مى شود.
منبع
