از اولین نوع لامپ های گازی، لامپ بخار جیوه است. لامپ بخار جیوه دارای مزایا و معایبی است. از جمله معایب این لامپ ها شاخص نمود رنگ پایین و یا تک رنگ بودن را می توان نام برد. در این مقاله مزایای لامپهای بخار جیوه را با هم بررسی می کنیم. لامپ های بخار جیوه دارای رنگ نور سفید هستند. این ویژگی سبب شده تا کاربرد محدودی داشته باشند و از آن ها نتوانیم در موارد مختلف استفاده کنیم. علاوه بر این وجود جیوه در این لامپ ها سبب شده است که هنگام شکستن خطر افرین باشند. لامپ های گازی در سه دسته لامپ بخار سدیم لامپ بخار جیوه و لامپ متال هالید تقسیم بندی می شوند. در ادامه مزایا و معایب این لامپ های گازی را بررسی می کنیم.
بررسی مزایای لامپهای بخار جیوه
از جمله مزایای لامپهای بخار جیوه عمر طولانی آنها است، به طور متوسط این لامپها می توانند تا 24000 ساعت نور مورد نیاز ما را فراهم کند، اما مواردی هم وجود دارد که این نوع لامپها بیش از 20 سال کار کرده اند. در مقایسه، متوسط طول عمر لامپ های هالوژن فقط 2500 - 3500 ساعت ، لامپ CFL - 15000 ساعت ، لامپ متال هالید 10000 - 15000 ساعت ، لامپ HPS - 24000 و لامپ LED - بیش از 25000 ساعت است.
بازده (در مقایسه با بعضی از انواع لامپ ها) - لامپ های بخار جیوه نیز دارای بازدهی مناسب 30 تا 60 لومن در وات هستند که از اصلی ترین و مهمترین مزایای لامپهای بخار جیوهاست. این 2 تا 4 برابر بیشتر از کارایی لامپهای رشته ای و لامپهای هالوژن است و حتی می تواند با لامپ های متال هالید و برخی از لامپهای فلورسنت مطابقت داشته باشد. با این حال، هنگامی که آنها با رقبای خود در روشنایی فضای باز مقایسه می شوند در مقابل سدیم فشار قوی و LED ، لامپ های بخار جیوه نمی توانند از نظر بازده انرژی با آنها رقابت کنند.
قیمت از جمله شاخص ترین مزایای لامپهای بخار جیوه است. لامپ های بخار جیوه فشار بالا بسیار ارزان هستند و هزینه های اولیه لامپ را کم می کنند. شاخص نمود رنگ (برای لامپهای بهبود یافته) - اگرچه لامپهای بخار جیوه فشار بالا به دلیل توانایی در ارائه صحیح رنگها شناخته شده نیستند ، مدلهای بهبود یافته با پوشش فسفر برای ارائه بهتر رنگ به لامپ وجود دارد. عملکرد این لامپ ها نسبت به چراغ های بخار سدیم فشار بالا و پایین کم رنگ تر است ، اما نمی توانند با لامپ های متال هالید یا هالوژن رقابت کنند. آنها نور سفید روشن و شدیدی را تولید می کنند که برای استفاده در فضای باز خوب است. ولی شاخص نمود رنگ را نمی توان از مزایای لامپهای بخار جیوه دانست.
معایب و مزایای لامپهای بخار جیوه
در مقابل مزایای لامپهای بخار جیوه این لامپ ها معایبی هم دارند. مانند سایر لامپهای تخلیه گاز مانند چراغهای فلورسنت و سایر لامپهای HID، لامپهای بخار جیوه نیز حاوی قسمتهای کوچکی از عنصر سمی - جیوه است که روند دفع را دشوارتر می کند. شاخص ضعیف رنگ (در مقایسه با لامپ های رقیب) - اگرچه انواع لامپ های بخار جیوه با پوشش فسفر وجود دارد که باعث بهبود عملکرد رنگ می شود، لامپ های بخار جیوه معمولی رنگ ها را بسیار ضعیف نشان می دهند، اجسام زیر این چراغ ها مایل به کبود یا سبز هستند.
از آنجا که پوست انسان در زیر این چراغ ها به رنگ سبز ناسالم به نظر می رسد، به همین دلیل است که از این لامپ ها به طور معمول در خانه یا در فیلم و عکس استفاده نمی شود. انواع دیگر لامپ ها مانند لامپ های رشته ای ، هالوژن ، متال هالید و حتی LED ها عملکرد بسیار بهتری را ارائه می دهند و بنابراین در بسیاری از برنامه ها جایگزین لامپ های بخار جیوه می شوند.
کارایی (برای روشنایی با قدرت بالا) - در مقایسه با لامپ های رشته ای تنگستن و حتی برخی از چراغ های فلورسنت، کارایی لامپ های بخار جیوه کاملاً خوب است. با این حال، وقتی صحبت از روشنایی بیرونی با قدرت بالا ، هالید فلز ، لامپ های سدیم فشار بالا و LED می شود هنوز هم می تواند اثر درخشان بهتری نسبت به لامپ های بخار جیوه ارائه دهد. اجرای آن از چراغهای متال هالید، سدیم فشار بالا یا LED گرانتر است - به دلیل میزان لومن کمتر در هر وات ، لامپهای بخار جیوه انرژی بیشتری را برای تولید همان مقدار نور مصرف می کنند و در نتیجه به صورتحساب برق اضافه می شوند.
در طول عمر لامپ نمی توان شار روشن را ثابت نگه داشت، چراغ های بخار جیوه این کار را انجام می دهند. با افزایش سن این لامپ ها، کم نورتر می شوند، بنابراین برای مکانهایی که همیشه به روشنایی ثابت نیاز است مفید نیستند. زمان گرم شدن و راه اندازی مجدد - برای روشن شدن لامپ چند دقیقه زمان گرم شدن وجود دارد و همچنین اگر لامپ در دمای مطلوب کار کرده باشد 4 - 8 دقیقه زمان راه اندازی مجدد وجود دارد.
دوام و ایمنی - بخار جیوه ، مانند سایر لامپهای تخلیه گاز ، در دوام مشکل دارند زیرا به راحتی شکسته می شوند (لامپهای LED بسیار دوام بیشتری دارند). همچنین، از آنجا که لامپ حاوی جیوه است که برای انسان و حیوان بسیار سمی است ، باید برای جلوگیری از خطرات ایمنی ، به درستی دفع شود. محدودیت های دولتی - محدودیت های دولتی خاصی در بسیاری از کشورها وجود دارد که لامپ های بخار جیوه را برای حمایت از استفاده از فن آوری های روشنایی جدیدتر و کارآمدتر مانند LED حذف می کند.
منبع
