سیم ارت اجاق گاز ( نحوه نصب، رنگبندی + آموزش تصویری)

 در این مقاله به این سوالات مهم پاسخ داده خواهد شد و ابتدا به این سوال اساسی می پردازیم که سیم ارت اجاق گاز چیست؟

سیم ارت اجاق گاز چیست و چه کاربردی دارد؟

در بیشتر لوازم برقی جدید، علاوه بر سیم‌های فاز و نول، یک هادی مخصوص برای اتصال به زمین هم وجود دارد که وظیفه اصلی آن افزایش ایمنی دستگاه است. این هادی که به آن سیم ارت گفته می‌شود، نقش مهمی در جلوگیری از برق‌ گرفتگی و محافظت از وسیله در برابر اضافه‌ولتاژ دارد. در داخل وسایل برقی، سیم ارت به بدنه فلزی خارجی دستگاه وصل شده و سمت دیگر آن به سیستم ارت یا زمین ساختمان متصل می‌شود تا در صورت بروز نشتی برق، جریان الکتریکی را به صورت ایمن و بدون خطر به زمین منتقل کند.

در مورد سیم ارت اجاق گاز هم عملکرد دقیقا همان‌طور است. اگر به‌دلیل خرابی سیم‌کشی، نفوذ رطوبت و یا نوسانات برق، بدنه اجاق گاز دچار نشتی جریان شود، سیم ارت اجاق گاز مسیر تخلیه ایمن را فراهم کرده و از بروز برق‌گرفتگی، آتش‌سوزی و خسارت‌های احتمالی جلوگیری می‌کند. همچنین اگر هنگام تماس با اجاق احساس برق‌گرفتگی خفیف دارید، احتمال وجود نشتی جریان وجود دارد و لازم است حتماً سیستم ارت دستگاه بررسی شود.

دلایل برق دار شدن بدنه اجاق گاز و نیاز به سیم ارت

دلایل متعددی می‌توانند باعث برق‌دار شدن بدنه اجاق گاز شوند: 

• فرسودگی یا ذوب شدن روکش سیم‌ها

• شست‌وشوی اجاق گاز در حالی‌که به برق متصل است

• افزایش ناگهانی ولتاژ برق

• ورود اجسام فلزی به داخل اجاق

در چنین شرایطی، تنها یک تکنسین یا تعمیرکار مجرب می‌تواند علت دقیق مشکل را تشخیص داده و آن را برطرف کند؛ زیرا شناسایی منبع نشتی برق یا خرابی در مدار ارت نیاز به دانش فنی و ابزار تخصصی دارد.

سیم ارت اجاق گاز را به کجا وصل کنیم؟

برای اتصال ایمن اجاق گاز، ابتدا باید با سیستم ارتینگ آشنا شوید. این سیستم از دو بخش اصلی تشکیل شده است: سیم ارت و چاه ارت. وظیفه این دو بخش، هدایت جریان برق اضافی یا نشتی برق به زمین و جلوگیری از برق‌گرفتگی است. برای نصب ارت روی اجاق گاز، باید بدنه فلزی دستگاه را با یک سیم مسی به سیم ارت ساختمان وصل کنید. سپس انتهای دیگر سیم ارت به چاه ارت یا سیستم ارت لوله‌کشی منزل متصل شود. چاه ارت معمولاً در عمق زمین حفر می‌شود تا به رطوبت برسد و جریان برق بتواند راحت‌تر هدایت شود. درون چاه، یک صفحه مسی قرار دارد که با سیم مسی جوش خورده است و اطراف آن با بنتونیت پر می‌شود تا مقاومت زمین کاهش یابد. در نهایت سیم مسی از چاه ارت خارج شده و به دستگاه‌های برقی مانند اجاق گاز متصل می‌شود تا در برابر نشتی جریان برق یا اضافه‌ولتاژ محافظت شوند.

امروزه کابل و سیم ارت در برندهای مختلفی در بازار موجود است و کیفیت آن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم ارت و حفظ ایمنی، توصیه می‌شود خرید سیم ارت را از مراکز فروش معتبر همچون فروشگاه اینترنتی نوراکومارت انجام دهید و در صورت امکان از نصاب یا تکنسین برق کمک بگیرید.

رنگ سیم ارت در اجاق گاز

رنگ سیم ارت اجاق گاز معمولاً سبز و زرد است. یکی از این رنگ‌ها باید حداقل ۳۰ درصد و حداکثر ۷۰ درصد از سطح سیم را پوشش دهد و رنگ دیگر باقی سطح را بپوشاند. توجه داشته باشید که این رنگ‌بندی برای شناسایی سیم و تشخیص هادی زمین یا سایر تدابیر حفاظتی استفاده می‌شود. به‌طور معمول، سیم نول با رنگ آبی مشخص می‌شود، اما در صورتی که سیم نول وجود نداشته باشد، می‌توان از رنگ آبی برای هر رشته‌ای به جز سیم اتصال زمین یا هادی حفاظتی استفاده کرد.

 

نحوه نصب سیم برق اجاق گاز صفحه ای و ساده

برای نصب سیم ارت اجاق گاز، مراحل زیر را رعایت کنید:

• سیم اجاق گاز باید به دو شاخه ارت‌دار زیر کابینت‌ها متصل شود.

• به هیچ عنوان سیم را به پریزی که بالای اجاق قرار دارد وصل نکنید؛ زیرا حرارت مستقیم می‌تواند باعث سوختگی سیم و در نهایت برق‌گرفتگی شود.

• سیم ارت مورد استفاده برای اجاق گاز دارای اتصال مخصوص ارت است. اگر سیم‌کشی ساختمان به سیستم ارت مجهز باشد، سرویس‌کار می‌تواند اتصال ارت را برقرار کند. در غیر این صورت، اتصال ارت امکان‌پذیر نخواهد بود.

• رنگ سیم ارت حتماً سبز و زرد باشد تا از سایر سیم‌ها قابل تشخیص باشد.

• برای اتصال اجاق گاز به برق و حفاظت از دستگاه، بهتر است از محافظ برق استفاده کنید. این کار از آسیب رسیدن به قطعات الکترونیکی اجاق در صورت نوسانات برق جلوگیری می‌کند.

• نوع کابل مناسب برای نصب ثابت اجاق، کابل مفتولی است. این کابل نسبت به سایر کابل‌ها انعطاف کمتری دارد و برای نصب‌های ثابت و ایمن کاربرد دارد.

نقشه سیم‌کشی اجاق گاز صفحه‌ای

برای نصب ایمن اجاق گاز صفحه‌ای، آشنایی با نقشه سیم‌‌کشی اهمیت بالایی دارد. یک سیم‌کشی استاندارد شامل سه رشته اصلی است:

1. سیم فاز (L): معمولاً با رنگ قهوه‌ای یا قرمز مشخص می‌شود و جریان برق را به اجاق منتقل می‌کند.

2. سیم نول (N): رنگ معمول آن آبی است و مسیر برگشت جریان برق را فراهم می‌کند.

3. سیم ارت (PE یا Earth): همیشه با رنگ سبز و زرد مشخص می‌شود و وظیفه انتقال جریان نشتی یا اضافه ولتاژ به زمین را دارد تا از برق‌گرفتگی و آسیب به دستگاه جلوگیری شود.

نحوه اتصال در نقشه سیم‌کشی اجاق گاز صفحه‌ای

• سیم فاز و نول به ترمینال‌های مخصوص پشت اجاق وصل می‌شوند.

• سیم ارت به بدنه فلزی اجاق متصل می‌شود و از آنجا به سیم ارت ساختمان یا چاه ارت هدایت می‌شود.

• توصیه می‌شود از محافظ برق بین پریز و اجاق استفاده شود تا در صورت نوسانات برق، از قطعات الکترونیکی اجاق محافظت شود.

خلاصه متن 

برای افزایش ایمنی هنگام استفاده از اجاق گاز برقی یا گازی، اتصال سیم ارت نقش حیاتی دارد. سیم ارت جریان نشتی یا اضافه‌ولتاژ را به زمین هدایت می‌کند و از برق‌گرفتگی و آسیب به دستگاه جلوگیری می‌کند. این مقاله به معرفی سیم ارت اجاق گاز، رنگ‌بندی آن (سبز و زرد) و نحوه نصب ایمن آن می‌پردازد و نکات مهمی درباره اتصال به بدنه دستگاه، استفاده از کابل مناسب و محافظ برق ارائه می‌دهد. همچنین، نقشه سیم‌کشی استاندارد اجاق گاز صفحه‌ای شامل سیم فاز، نول و ارت به همراه روش اتصال آن‌ها توضیح داده شده است تا ایمنی آشپزخانه تضمین شود.

سوالات متداول FAQ

۱. سیم ارت اجاق گاز چیست؟
سیم ارت، هادی مخصوصی است که در لوازم برقی جدید علاوه بر سیم فاز و نول وجود دارد و وظیفه اصلی آن افزایش ایمنی دستگاه است. این سیم به بدنه فلزی اجاق وصل می‌شود و سمت دیگر آن به سیستم ارت ساختمان متصل می‌گردد تا در صورت بروز نشتی برق، جریان به زمین هدایت شود.

۲. علت به کارگیری سیم ارت در لوازم برقی چیست و چگونه از برق‌گرفتگی جلوگیری می‌کند؟
سیم ارت جریان نشتی یا اضافه‌ولتاژ را به زمین هدایت می‌کند. در صورت خرابی سیم‌کشی، نفوذ رطوبت یا نوسانات برق، بدنه دستگاه می‌تواند برق‌دار شود؛ سیم ارت مسیر ایمنی برای جریان ایجاد می‌کند و از برق‌گرفتگی، آتش‌سوزی و آسیب به تجهیزات جلوگیری می‌کند.

۳. سیم ارت چگونه نصب می‌شود؟
برای نصب سیم ارت، یک سر سیم به بدنه فلزی اجاق گاز و سر دیگر آن به سیستم ارت ساختمان یا چاه ارت متصل می‌شود. اتصال باید توسط نصاب یا تکنسین برق انجام شود و از کابل مناسب (معمولاً کابل مفتولی) و محافظ برق استفاده شود تا ایمنی کامل تامین گردد.

۴. سیم ارت در اجاق گاز دارای چه رنگ‌بندی‌هایی است؟
رنگ سیم ارت معمولاً سبز و زرد است. یکی از این رنگ‌ها باید بین ۳۰ تا ۷۰ درصد سطح سیم را پوشش دهد و رنگ دیگر باقی سیم را بپوشاند. این رنگ‌بندی برای تشخیص سیم زمین و رعایت نکات ایمنی استفاده می‌شود.

۵. آیا می‌توان از سیم ارت برای سایر لوازم خانگی هم استفاده کرد؟
بله، سیم ارت در تمام لوازم برقی با بدنه فلزی کاربرد دارد و عملکرد آن مشابه اجاق گاز است. اتصال صحیح سیم ارت در یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و سایر دستگاه‌ها نیز از برق‌گرفتگی و آسیب تجهیزات جلوگیری می‌کند.