نحوه کار لامپ کم مصرف به چه شکل است؟ امروزه لامپ های کم مصرف جای لامپ های رشته ای را به طور کامل گرفته اند و با توجه به قیمت لامپ کم مصرف این لامپ ها کارآمدتر و پرنورتر از لامپ های رشته ای قدیمی هستند و علاوه بر آن گرمای کمتری تولید می کنند و انرژی کمتری نیز مصرف می نمایند. به دلیل همین کارایی و بهره وری بالاتر است که لامپ های کم مصرف امروزه کاملا با محیط های مسکونی و تجاری آداپته شده اند و دیگر کمتر اثری از لامپ های رشته ای به چشم می خورد. اما نحوه کار لامپ کم مصرف چگونه است؟
نحوه کار لامپ کم مصرف چگونه است ؟
لامپ های کم مصرف از یک شیشه با سطح فسفر اندود و یک یا چند کاتد تنگستنی در انتهای لامپ تشکیل شده اند. داخل این لامپ ها با آرگون و مقدار کمی بخار جیوه پر شده است. نحوه کار لامپ کم مصرف اینگونه است که هنگامی که مقدار زیادی الکتریسیته وارد آن می شود لامپ از طریق یک قوس الکتریکی این انرژی را به بخار جیوه منتقل می کند. این مساله باعث می شود تا بخار جیوه الکترون های بیشتری در فرکانس های فرابنفش آزاد کند. در ادامه نور نامرئی فرابنفش باعث برانگیختگی سطح داخلی فسفر اندود لامپ می شود و از این طریق تبدیل به نوری مرئی می شود و در سراسر این سطح فسفر اندود جاری می شود. این همان تابش آشنای لامپ های کم مصرف است. لامپ های کم مصرف دارای دو نوع رایج هستند: لامپ کم مصرف کاتد سرد و لامپ کم مصرف کاتد داغ.
نحوه کار لامپ کم مصرف کاتد داغ
جزء کلیدی در لامپ کم مصرف کاتد داغ «بالاست» می باشد. برای اینکه قوس الکتریکی اشاره شده در بالا بتواند ایجاد شود و در ادامه آن تابش نوری شکل بگیرد، می بایست ولتاژ 120 ولت تقریبا دو برابر شود. این کاری است که انجام آن به عهده بالاست است. این ولتاژ بالا بلافاصله بعد از قوس الکتریکی باعث گرمایش رشته های تنگستنی و جاری شدن جریان الکتریکی میان گازهای موجود در داخل لامپ می شود. این گازها دارای مقاومتی هستند که وابسته به میزان درجه حرارت است. هرچه گاز سردتر باشد از مقاومت بالاتری برخوردار است. و هرچه میزان مقاومت بیشتر باشد به ولتاژ بالاتری برای شروع این پروسه نیازمند هستیم. این ولتاژ بالا اگر قرار باشد ایجاد شود هم خطرناک خواهد بود و هم دشوار. در عوض با کمک بالاست جریان کنونی لامپ برای انجام پروسه کفایت خواهد کرد.
نحوه کار لامپ کم مصرف کاتد سرد
لامپ های کاتد سرد از ولتاژی بالاتر از 120 ولت معمول استفاده می کنند تا بخار جیوه را یونیزه کنند. در واقع عنوان «کاتد سرد» نام غلط اندازی برای اینگونه لامپ هاست چرا که این کاتدها با دمایی حدود 200 درجه فارنهایت کار می کنند. هرچند هنوز هم بسیار سردتر از دمای 900 درجه فارنهایت هستند که کاتدهای داغ از آن برخوردارند. این تفاوت دمایی منجر به ایجاد چند تفاوت در کارکرد لامپ ها می شود. لامپ های کاتد سرد طول عمر بالاتری دارند، می توانند در هوای سرد به کار گرفته شوند، و برای ارائه میزان نورهای کم مناسب تر هستند. این دمای کمتر همچنین موجب می شود که کاتدهای سرد از مقاومت پذیری بسیار بالاتری در برابر خاموش و روشن نمودن مداوم لامپ ها برخوردار باشند.
نحوه کار لامپ کم مصرف فلورسنت فشرده
لامپ های فلورسنت فشرده یا لامپ های CFL انواعی از لامپ های کاتد داغ هستند و از مکانیزمی مشابه آنها برخوردارند. یعنی کاتدهای تنگستنی گرما داده می شوند، آرگون و بخار جیوه موجود در لامپ یونیزه می شوند، پرتو فرابنفش تولید می شود و سطح فسفری لامپ با تابش این پرتو برانگیخته می شود. در این لامپ ها یک بالاست الکترونیکی کوچک در ناحیه بین شیارهای مارپیچی تعبیه شده است که انرژی لازم برای گرمایش کاتدی را تأمین می نماید. در واقع می شود گفت این مدل از لامپ های کم مصرف همان لامپ های مهتابی هستند که با پیچ داده شدن فشرده سازی شده اند. به این طریق لامپ های کم مصرف قادرند جایگزین لامپ های رشته ای شوند و در همان محل نصب شوند؛ اما با طریقه کار و مکانیزمی کاملا متفاوت و خاص خود. به همین دلیل به این لامپ ها، لامپ های فلورسنت فشرده گفته می شود. لازم به ذکر است که شدت نور لامپ های CFL می تواند تا سطح مشخصی پایین بیاید؛ اما نه تا اندازه لامپ های کاتد سرد.
منبع
