تب دنگی به عنوان یک عفونت ویروس این روزها باعث نگرانی افراد مخصوصا ساکنین مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری شده است. این بیماری که راه انتقال آن از پشه آئدس است تا چه حد می‌تواند نگران‌کننده باشد؟ علائم و راههای پیشگیری آن چیست؟ آیا این بیماری جان تمامی افراد مبتلا را تهدید میکند؟ همانطور که در اپیدمی کرونا دریافتیم بهترین راه پیشگیری از هر بیماری آگاهی از آن است. در ادامه به بررسی بیماری تب دنگی، علائم و راههای انتقال آن می‌پردازیم.
تب دنگی چیست
تب دنگی (dengue fever) یک عفونت ویروسی است که ناقل اصلی آن پشه های آئدس به نام های Aedes albopictus وAedes aegypti هستند. افراد مبتلا شده به این ویروس معمولا تا یک هفته علائمی ندارد و با گذشت دو هفته بهبود پیدا می‌کنند. اما در صورت شدید بودن علائم با تشخیص زودهنگام و مراقبت های پزشکی تا حد زیادی می‌توان از تلفات جانی این بیماری پیشگیری کرد.
علائم تب دنگی
افراد مبتلا به نوع خفیف بدون علائم هستند و معمولا پس از هفته‌ی دوم بهبود پیدا می‌کنند. در صورت شدید بودن این بیماری ۴ تا ۱۰ روز بعد از انتقال علائم پدیدار می‌شوند که شباهت زیادی به آنفولانزا دارد و می‌تواند در موارد شدید بدون مراقبت های پزشکی کشنده باشد. کودکان، مادران باردار و افراد با بیمار‌‌های زمینه‌ای نیاز به مراقبت پزشکی دارند. به نقل از سازمان جهانی بهداشت علائم تب دنگی به شرح زیر:
- تب بالا (۴۰ درجه)
- سردرد شدید
- استفراغ
- حالت تهوع
- درد پشت چشم
- دردهای عضلانی
- تورم غدد
- کهیر
افرادی که دوبار به این ویروس مبتلا می‌شوند علائمی شدیدتر دارند که عبارتند از:
- درد شدید شکم
- استفراغ مداوم
- تنفس سریع و پی در پی
- خونریزی لثه یا بینی
- خستگی مفرط
- بی قراری
- وجود خون در استفراغ یا مدفوع
- تشنگی شدید
- رنگ پریدگی و احساس سردی در پوست
- احساس ضعف
این افراد باید فورا تحت درمان بیمارستانی قرار بگیرند. همچنین پس از بهبود، ممکن است احساس خستگی در آن‌ها تا چندین هفته باقی بماند.
روش های پیشگیری تب دنگی
این پشه معمولا در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری زندگی میکند و در آب‌های راکت حتی سطح کوچکی مانند سطل آب تخم ریزی و زندگی میکند و ظاهری با زمینه تیره و را راهی سفید دارد. با محافظت از خود در برابر نیش و حذف آب های راکت در محل زندگی تا حد زیادی می‌توان از این بیماری جلوگیری کرد:
- جلوگیری از گزیدگی در ساعات طلوع خورشید و ساعاتی پیش از غروب خورشید
- استفاده از اسپرهای دافع حشرات (حاوی DEET،Picaridin یا IR3535)
- استفاده از پشه‌بند مخصوصا برای کودکان و افراد آسیب پذیر در مناطق گرمسیری
- حذف و دوری از محل هایی که آب راکت وجود دارد
- پوشاندن پنجرها با توری و محافظ
- پوشیدن لباس‌هایی با حداکثر پوشش
- دفع زباله‌های جامد و استفاده از حشره کش های مجاز در محل‌های تخم ریزی
- استفاده از حشره کش مجهز به لامپ حشره کش
درمان تب دنگی
تب دنگی درمان خاصی نداد و بیشترین درمان برای بهبود درد و تب صورت می‌گیرد. داروهای غیر استروئیدی مانند ایپوپورفن و آسپرین به دلیل احتمال تشدید خونریزی تجویز نمی‌شود.
راههای انتقال
- انتقال از پشه به انسان: اصلی ترین راه انتقال این ویروس از طریق پشه آئدس صورت می‌گیرد. پشه ناقل پس از گزش
- انسان به پشه: پشه هایی که افراد آلوده را نیش می‌زنند می‌توانند تا آخر عمرشان ناقل این بیماری باشند
- مادر به کودک: در موارد نادری دیده شده این بیماری از طریق مادر به جنین منتقل شده که به زایمان زودرس منجر شده است. نوزاد مبتلا با وزن پایین و ضعف جسمانی متولد می‌شود.
راهکارهای درمانی پس از ابتلا به تب دنگی:
- استراحت
- نوشیدن مایعات
- استفاده از داروهایی مانند استامینافن برای کنترل درد و تب
- رسد و پیگیری علائم بیماری ( در صورت بروز و تشدید علائم مراجعه به بیمارستان)
- پرهیز از داروهای ضد استروئیدی مانند ایپوپروفن و آسپرین، دیکلوفناک، ژلوفن و نوافن
