لامپ بخار سدیم یکی از لامپ های مورد استفاده در مکان های صنعتی است این لامپ ها با تولید نور با شدت بالا، نورمورد نیاز روشنایی این مکان ها را به خوبی تامین می کنند. لامپ بخار سدیم ،لامپ بخار جیوه، لامپ متال هالید از دسته لامپ های گازی هستند که کاربرد زیادی دارند. در این مقاله عملکرد لامپ بخار سدیم و مزایا و معایب این لامپ را با هم بررسی می کنیم.
نحوه عملکرد لامپ بخار سدیم
لامپ های بخار سدیم از سال 1932 تاکنون با خروجی لومن بالا و کارایی مطلوب در مکان های مختلف استفاده می شوند. این لامپ ها توسط شرکت فیلیپس در سال 1932 در هلند ساخته شدند. به طور کلی 2 نوع لامپ بخار سدیم وجود دارد : لامپ های LPS(low pressure sodium) و HPS(high pressure sodium) عملکرد لامپ بخار سدیم اغلب برای روشنایی خیابان ها و مصارف صنعتی است. عملکرد لامپ بخار سدیم به گونه ایست که از طریق ایجاد یک قوس الکتریکی داخل فلز سدیم بخار شده کار می کند.
در دیگرام زیر می توانید ببینید چگونه این لامپ ها در ابتدا یک نور قرمز به دلیل وجود گاز نئون ساطع می کنند. نور گاز نئون در دمای پایین تر است و هنگامی که دما افزایش می یابد سدیم شروع به تبخیر کرده و لامپ به رنگ زرد خالص تبدیل می شود. گاز آرگون به ولتاژ پایین تری نیاز دارد و کمک می کند لامپ های کوچکتر در ولتاژ پایین تر شروع به کار می کند
عملکرد لامپ بخار سدیم فشار پایین
لامپ های سدیم فشار پایین یا همان LPS ها اولین لامپ بخار سدیم تولید شده است. مشخصه اصلی این لامپ ها رنگ زرد نور آن ها است. این لامپ ها اوایل اغلب در اروپا استفاده می شدند. چراکه به دلیل شاخص نمود رنگ پایین در بازارهای دیگر عرضه نشدند. لامپ بخار سدیم را با نام SOX هم به کار می رود.SO به نام سدیم برمیگردد.
عملکرد لامپ بخار سدیم نسبت به لامپ های دیگر
این لامپ ها در بین لامپ های دیگر بالاترین کارایی را دارند چراکه همه جریان برق دریافتی را به نور تک رنگ زرد که در حساس ترین نقطه رنگی چشم انسان قرار دارد تبدیل می کنند. در مقابل یک لامپ رشته ای نوری در همه فرکانس ها تولید می کند. از اشعه مادون قرمز تا اشعه یو وی که در انتهای دیگر طیف قرار دارد و این انرژی که به نور غیر مرئی تبدیل می شود در واقع انرژی هدر رفته است
مزایای عملکرد لامپ بخار سدیم
این لامپ ها کارایی بالایی دارند. برای استفاده در مکان های بزرگ لامپ های پرقدرتی هستند. با وجود یک زمان 5 تا 10 دقیقه ای که برای که برای شروع نیاز دارند در صورت وجود اختلال دوباره شروع به کار می کند. از مزایای دیگر عملکرد لامپ بخار سدیم این است که لومن خروجی این لامپ ها با افزایش طول عمر لامپ کم نمی شود.
معایب عملکرد لامپ بخار سدیم
از معایب عملکرد لامپ بخار سدیم این است که شاخص نمود رنگ این لامپ ها از هر لامپ دیگری پایین تر است. این لامپ یک نور زرد تک رنگ ساطع می کند. سدیم یک ماده قابل اشتعال است که می تواند در مجاورت هوا مشتعل شود مثل زمانیکه لامپ شکسته در سطل زباله است که بسیار خطرناک است
ویژگی لامپ بخار سدیم
شاخص نمود رنگ لامپ بخار سدیم 44- است دمای رنگ نور این لامپ ها 1800 درجه است. میزان روشنایی یا لومن خروجی آن ها برابر 190-100 لومن به ازای مصرف یک وات است. با توجه به عملکرد لامپ بخار سدیم طول عمر آن ها 18000 ساعت است.
کاربرد لامپ بخار سدیم
کاربردهای رایج لامپ بخار سدیم بیشتر برای مصارف بیرونی است. این لامپ ها برای روشنایی تونل های طویل به کار می رود. به نظر می رسد این رنگ نور خستگی کمتری برای چشم ها به همراه دارد. از این لامپ ها قبل از ورود ال ای دی ها، برای روشنایی خیابان ها و جاده ها استفاده می شد
منبع