اولین نسل لامپ ها، لامپ های رشته ای هستند که هنوز هم در بعضی مناطق، از آن ها استفاده می کنیم .نسل بعدی لامپ ها، لامپ های فلوئورسنت یا همان مهتابی ها هستند که با ظاهر و رنگی متفاوت پا به عرصه گذاشتند. لامپ های فلوئورسنت فشرده یا CFLها نسل پیشرفته لامپ های فلوئورسنت هستند که ما آن ها را بیشتر با نام لامپ های کم مصرف می شناسیم. در این مقاله تفاوت این دو نسل، یعنی تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف را با هم بررسی می کنیم
مهمترین تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف
لامپ های کم مصرف از طریق ارسال یک دشارژ الکتریکی داخل یک گاز یونیزه شده نور تولید می کنند، لامپ رشته ای با داغ شدن یک رشته تنگستن نور ساطع می کنند. در سال 1970 وقتی اولین لامپ های فلوئورسنت فشرده یا لامپ های کم مصرف وارد بازار شد همه تصور می کردند که پایان کار لامپ های رشته ای فرا رسیده است. با اینکه لامپ های کم مصرف بسیار مصرف برق پایین تری دارند و در دو دهه اخیر پیشرفت های زیادی داشته اند اما تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف در قیمت بسیار زیاد است
علاوه براین، در لامپ کم مصرف با توجه به روند تولید نوری که دارد کمی زمان می برد تا کاملا روشن شود و حداکثر نور را ساطع کند. تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف از دید دوستداران محیط زیست در زیست تخریب پذیر بودن و آسیب زا نبودن اجزای تشکیل دهنده این لامپ ها برای محیط زیست است که لامپ های کم مصرف به دلیل اینکه حاوی جیوه هستند در این زمینه رتبه خوبی کسب نمی کنند. با این همه تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف از دید عموم، مردم شکل ظاهری آن ها است. لامپ های کم مصرف بدلیل نحوه تولید نور نمی توانند ظاهر شیشه ای و شفاف لامپ های رشته ای را داشته باشند و لامپ های رشته ای هنوز بخاطر ظاهر زیبا علاقه مندان خاص خود را دارند
مزایای لامپ کم مصرف نسبت به لامپ رشته ای
برای اینکه تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف را بهتر بدانیم باید مزایا و معایب ای لامپ ها را بررسی کنیم. لامپ های کم مصرف در اغلب مواردی چون طول عمر، مصرف کم انرژی و ... بهتر از لامپ های رشته ای هستند
لامپ های فلوئورسنت فشرده به دلیل ذخیره انرژی زیاد به لامپ های کم مصرف مشهورند. تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف در ماندگاری و طول عمر بسیار زیاد است. لامپ های کم مصرف تا 20 برابر طول عمرشان از لامپ های رشته ای بیشتر است. درست است که لامپ های کم مصرف گرانتر از لامپ های رشته ای هستند اما این لامپ ها برق بسیار کمتری مصرف می کنند و عمر طولانی تری دارند، حباب این لامپ ها برق بیشتری را به نور مرئی تبدیل می کنند و حتی از لامپ های فلوئورسنت یا مهتابی هم گرمای کمتری تولید می کنند و پخش نور بیشتری دارند بنابراین این هزینه اولیه را در طول عمر خود به ما باز میگردانند.
از معایب لامپ های کم مصرف می توان به مشکلاتی مانند سوسو زدن، کوتاه شدن عمر در صورت خاموش و روشن شدن زیاد، نیاز به نصب در مکان هایی که دما مناسب باشد را نام برد. چرا که اگر در دمای پایین قرار بگیرند کمتر از ظرفیتشان بازدهی دارند. لامپ های رشته ای نسبت به تغییرات ولتاژ حساس هستند و این تغییرات می تواند روی طول عمر آن ها تاثیر گذار باشد . این لامپ ها، امروزه بیشتر در موارد و مکان های بخصوصی استفاده می شوند.
تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف در سلامتی و اثرات محیطی
با وجود اینکه هنوز تحقیق قابل استندادی در این زمینه وجود ندارد، بسیاری بر این عقیده اند که لامپ های رشته ای اثرات زیان آور کمتری برای انسان و محیط زیست دارند. درست است که لامپ های کم مصرف انرژی کمتری مصرف می کنند اما داخل آن ها جیوه وجود دارد که هنگام تمام شدن عمر ان ها و دور انداختن به مساله مهمی تبدیل می شود و باعث آلودگی هوا و آب می شود در حالیکه لامپ های رشته ای حاوی تنگستن هستند که خطری برای محیط زیست ندارد و این لامپ ها در زمینه سلامت و محیط در رده لامپ های بی ضرر قرار می گیرند
تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف در اجزای تشکیل دهنده
لامپ های رشته ای با گاز آرگون پر شده اند و اصل کار را یک رشته تنگستن درون آن ها انجام می دهد و حباب آن ها از شیشه ساخته شده است تا نور را شفاف عبور دهد. لامپ های کم مصرف با گاز آرگون، کریپتون،نئون یا زنون و بخار جیوه پر شده است. لوله داخل حباب از تنگستن ساخته شده و با باریوم و اکسیدهای کلسیم پر شده است
تفاوت لامپ رشته ای با لامپ کم مصرف در طی زمان
در سال 1802 فردی به نام دیوی هامفری اولین لامپ رشته ای را ساخت بعد از آن در سال 1840، وارن دی لارو یک رشته پیچیده شده از پلاتینیوم درون یک لوله وکیوم شده که جریان از آن عبور می کرد را ساخت . در آن زمان چون قیمت پلاتینیوم بالا بود عملا استفاده از این لامپ ها برای مصارف عموم غیر ممکن بود. در نتیجه این اختراعات توماس ادیسون شروع به تحقیق و آزمایش کرد و بعد از امتحان مواد مختلف توانست لامپی را تولید کند که از تنگستن بود و توانست اولین لامپ کاربردی را اختراع کند. توماس ادیسون علاوه بر این که لامپ رشته ای تنگستنی را اختراع کرد اولین فردی هم بود که لامپ های فلوئورسنت را برای مصارف تجاری را دنبال کرد و با اینکه در این زمینه موردی را به ثبت رساند اما هیچ وقت در طول عمرش این ثبت به استفاده تجاری نرسید. در سال 1895 دنیل مور در آزمایشی نور سبز و صورتی از کربن دی اکسید و نیتروژن در لامپ فشرده تولید کرد بعد از آن در سال 1934، آرتور کامپتون از کمپانی جنرال الکتریک لامپ های فلوئورسنت را به ثبت رساند. در سال 1951 در امریکا لامپ های فلوئورسنت بیشتر از لامپ های رشته ای تولید شد
منبع
