خرید و قیمت کلید مینیاتوری (ارسال فوری) | مهر ۱۴۰۳
کلید مینیاتوری یا فیوز مینیاتوری (Miniature Circuit Breaker - MCB) یک نوع وسیله حفاظتی است که برای محافظت از مدارهای الکتریکی در برابر جریانهای اضافی و اتصال کوتاه استفاده میشود. این وسیله، به طور خودکار مدار را قطع میکند تا از آسیب دیدن تجهیزات برقی و ایجاد حوادث مانند آتشسوزی جلوگیری کند.
این فیوز در دو حالت عمده کار میکند:
- حفاظت در برابر اضافه بار (Overload Protection): اگر جریان عبوری از مدار از مقدار تعیین شده بیشتر شود (مثلاً به دلیل افزایش بار)، فیوز مدار را قطع میکند.
- حفاظت در برابر اتصال کوتاه (Short Circuit Protection): در صورت وقوع اتصال کوتاه که باعث عبور جریان بسیار زیادی میشود، فیوز مینیاتوری بلافاصله مدار را قطع میکند.
کلیدهای مینیاتوری در انواع مختلفی مانند تک پل، دو پل، سه پل و چهار پل موجود هستند و در سیستمهای برق خانگی، تجاری و صنعتی استفاده میشوند. علاوه بر این، این کلیدها دارای تیپهای مختلفی از جمله تیپ B، C و D هستند که هر کدام برای شرایط خاصی از بار و جریان طراحی شدهاند. این وسیله کاربردی همراه کلید محافظ جان یکی از الزامات ایمنی ساختمان است.
تفاوت فیوز مینیاتور با فیوز معمولی در چیست؟
فیوز مینیاتوری (MCB) و فیوز معمولی هر دو برای حفاظت از مدارهای الکتریکی در برابر اضافه جریان و اتصال کوتاه استفاده میشوند، اما در عملکرد، ساختار و کاربرد تفاوتهای قابل توجهی دارند. در زیر به برخی از این تفاوتها اشاره میکنم:
عملکرد و عملکرد مجدد
فیوز معمولی شامل یک نوار یا سیم فلزی است که در صورت عبور جریان بیش از حد، ذوب شده و مدار را قطع میکند. پس از عمل کردن فیوز، برای بازگرداندن مدار به حالت عادی، باید فیوز سوخته را با یک فیوز جدید تعویض کنید. بنابراین، فیوز یکبار مصرف است.کلید مینیاتوری از مکانیزمهای حرارتی و مغناطیسی برای تشخیص اضافه جریان و قطع مدار استفاده میکند. پس از قطع شدن، کلید مینیاتوری میتواند به راحتی دوباره فعال شود (ریست شود) و نیازس به تعویض ندارد. پس از قطع شدن کلید ، با رفع مشکل میتوانید به سادگی آن را دوباره وصل کنید، که این امر باعث میشود فیوز مینیاتوری چندین بار قابل استفاده باشد.
سرعت عمل
فیوزها معمولاً سریع عمل میکنند و در زمانی بسیار کوتاه (بسته به نوع فیوز) مدار را قطع میکنند، اما در مقایسه با فیوز مینیاتوری، سرعت عمل آنها ممکن است به اندازه کافی کنترل شده نباشد. کلیدهای مینیاتوری بسته به نوع (تیپ) میتوانند واکنش سریعی داشته باشند. مثلاً تیپ B برای مدارهای حساس و تیپ D برای مدارهایی با جریان راهاندازی بالا مناسب است. سرعت عمل فیوز مینیاتوری قابل تنظیم و متناسب با شرایط مدار است.
قابلیت تشخیص نوع خطا
فیوز به طور کلی فقط در برابر اضافه جریان حساس است و نمیتواند بین اضافه بار و اتصال کوتاه تمایز قائل شود. اما کلیدهای مینیاتوری میتواند اضافه بار و اتصال کوتاه را به طور جداگانه تشخیص دهد و بسته به نوع خطا، با سرعت متفاوتی عمل کند.
هزینه و نگهداری
فیوزها معمولاً ارزانتر هستند. پس از سوختن فیوز، باید آن را تعویض کرد که ممکن است هزینه و زمان بیشتری نیاز داشته باشد. هزینه کلید مینیاتوری در ابتدا ممکن است گرانتر باشد، اما با توجه به اینکه نیاز به تعویض مکرر ندارد، در درازمدت هزینه کمتری ایجاد میکند. نگهداری آسانتر و با هزینه کمتر، چرا که نیاز به تعویض قطعات مصرفی ندارد.
کاربرد
فیوز معمولی معمولاً در سیستمهای الکتریکی ساده و کمهزینه استفاده میشود، جایی که حفاظت پیچیدهای نیاز نیست. فیوز مینیاتوری در سیستمهای الکتریکی مدرن، خانهها، ساختمانهای تجاری و صنعتی استفاده میشود، جایی که نیاز به حفاظت دقیقتر و کارآمدتر است.
دقت در حفاظت
فیوزها به دلیل ساختار سادهشان ممکن است دقت کمتری در تشخیص اضافه جریان و قطع مدار داشته باشند. کلیدهای مینیاتوری به دلیل استفاده از مکانیزمهای پیشرفتهتر، دقت بیشتری در تشخیص و قطع مدار دارند.
مقاومت در برابر شرایط محیطی
فیوز معمولی ممکن است تحت تأثیر شرایط محیطی مانند دما و رطوبت قرار گیرد. به دلیل طراحی مقاومتر، کلیدهای مینیاتوری کمتر تحت تأثیر شرایط محیطی قرار میگیرند.
به طور کلی، کلید مینیاتوری به دلیل قابلیت استفاده مجدد، دقت بیشتر، و انعطافپذیری در برابر شرایط مختلف، انتخاب بهتری در سیستمهای الکتریکی مدرن محسوب میشود، در حالی که فیوز معمولی هنوز در برخی کاربردهای ساده و کمهزینه استفاده میشود.
انواع کلید مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری (MCB) بر اساس کاربرد و ویژگیهای فنی به انواع مختلفی تقسیم میشوند. این تقسیمبندی معمولاً بر اساس تیپ کلید و تعداد پلها انجام میشود. در ادامه به مهمترین انواع کلیدهای مینیاتوری اشاره میکنم:
انواع بر اساس نوع عملکرد
تیپ B
این کلیدها در برابر اضافه جریانهای نسبتاً کم (جریانهای اضافی کوچک) ساختمان های مسکونی و منازل حساس هستند و معمولاً در زمانی که جریان 3 تا 5 برابر جریان نامی باشد، مدار را قطع میکنند.
تیپ C
این کلیدها زمانی که جریان 5 تا 10 برابر جریان نامی باشد، مدار را قطع میکنند. این نوع برای محافظت از تجهیزات موتوری که جریان راهاندازی بالایی دارند، مناسب است.
تیپ D
این مدل برای مدارهای تخصصی با جریانهای راهاندازی بسیار بالا، مانند ترانسفورماتورها و برخی تجهیزات صنعتی سنگین. مور استفاده قرار میگیرند. این نوع از کلیدهای مینیاتوری در زمانی که جریان 10 تا 20 برابر جریان نامی باشد، مدار را قطع میکنند.
تیپ K
این تیپ برای حفاظت از ترانسفورماتورها و بارهای القایی مورد استفاده است. این کلیدها برای شرایطی طراحی شدهاند که جریان راهاندازی بسیار بالایی دارند، اما در برابر اضافه بارهای طولانی مدت نیز حساس هستند.
تیپ Z
این کلیدها بسیار حساس هستند و زمانی که جریان 2 تا 3 برابر جریان نامی باشد، مدار را قطع میکنند.
انواع بر اساس تعداد پلها
- کلید تک پل (Single Pole - SP): فقط یک فاز از مدار را قطع میکند و معمولاً در سیستمهای تکفاز استفاده میشود.
- کلید دو پل (Double Pole - DP): دو فاز یا یک فاز و نول را همزمان قطع میکند. این کلیدها معمولاً در سیستمهای تکفاز با نول استفاده میشوند.
- کلید سه پل (Triple Pole - TP): سه فاز را بهطور همزمان قطع میکند و معمولاً در سیستمهای سهفاز استفاده میشود.
- کلید چهار پل (Four Pole - 4P): سه فاز و نول را بهطور همزمان قطع میکند. این نوع کلید برای مدارهای سهفاز با نول کاربرد دارد.
انواع بر اساس ظرفیت قطع
کلیدهای مینیاتوری بر اساس ظرفیت قطع (قدرت قطع جریان) نیز به دستههای مختلف تقسیم میشوند. این ظرفیت قطع به ماکزیمم جریانی که کلید میتواند قطع کند بدون اینکه آسیب ببیند، اشاره دارد. معمولاً در کاربردهای خانگی و تجاری، ظرفیت قطع 6kA یا 10kA رایج است، در حالی که در صنایع سنگین، ممکن است به ظرفیتهای قطع بالاتری نیاز باشد.
این دستهبندیها به انتخاب و خرید کلید مینیاتوری مناسب برای کاربردهای مختلف کمک میکند تا ایمنی و حفاظت مناسبی از مدارها و تجهیزات الکتریکی حاصل شود.
ساختار کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری از اجزای مختلفی تشکیل شده است که به آن اجازه میدهند تا در برابر اضافه جریان و اتصال کوتاه مدار را قطع کند و از تجهیزات الکتریکی محافظت کند. کیفیت ساخت قطعات در قیمت کلید مینیاتوری و همچنین طول عمر این قطعه مهم تاثیردارد. ساختار فیوز مینیاتوری به شرح زیر است:
- قاب (Housing) قاب بیرونی کلید ،تمامی اجزای داخلی را در بر میگیرد و از آنها در برابر ضربه و شرایط محیطی محافظت میکند. این قالب از پلاستیک ضد حرارت و شعله ساخته شده است.
- ترمینالها (Terminals) ترمینال به منظور اتصال سیمهای ورودی و خروجی به کلید استفاده میشوند. یک ترمینال به منبع برق و دیگری به مدار متصل میشود.
- مکانیزم قطع و وصل (Switching Mechanism) وظیفه این مکانیزم شامل یک اهرم (دسته) است که به کاربر اجازه میدهد مدار را به صورت دستی قطع یا وصل کند. این مکانیزم همچنین مسئول قطع خودکار مدار در شرایط غیرعادی است.
- مکانیزم مغناطیسی (Magnetic Mechanism)این قسمت برای حفاظت در برابر اتصال کوتاه استفاده میشود. زمانی که جریان بسیار زیادی از مدار عبور کند، میدان مغناطیسی قوی ایجاد میشود که باعث جذب سریع یک صفحه متحرک و قطع فوری مدار میشود.
- مکانیزم حرارتی (Thermal Mechanism)این قسمت برای حفاظت در برابر اضافه بار طراحی شده است. مکانیزم حرارتی شامل یک نوار بیمتال (دو فلز با ضرایب انبساط حرارتی متفاوت) است که در اثر عبور جریان اضافی گرم میشود. با گرم شدن نوار، خم شده و باعث قطع مدار میشود.
- کنتاکتها (Contacts)کنتاکتها نقاط اتصال داخل کلید هستند که وظیفه عبور جریان برق را بر عهده دارند. این کنتاکتها در شرایط عادی به هم متصل هستند و با قطع کلید از هم جدا میشوند.
- قوسگیر (Arc Chute)هنگام قطع جریان زیاد، یک قوس الکتریکی بین کنتاکتها ایجاد میشود که میتواند به کلید آسیب برساند. قوسگیر این قوس را به تکههای کوچک تقسیم میکند و آن را خاموش میکند تا از آسیب و خطرات احتمالی جلوگیری شود.
- اهرم راهانداز (Trip Mechanism) این اهرم به مکانیزمهای مغناطیسی و حرارتی متصل است و در صورت تشخیص شرایط غیرعادی مانند اضافه بار یا اتصال کوتاه، به صورت خودکار کلید را قطع میکند.
- نمایشگر وضعیت (Status Indicator): برخی از کلیدهای مینیاتوری دارای یک نمایشگر کوچک هستند که وضعیت قطع یا وصل بودن کلید را نشان میدهد.
این اجزا به صورت هماهنگ با هم کار میکنند تا از مدارهای الکتریکی در برابر آسیبهای ناشی از جریانهای اضافی و اتصال کوتاه محافظت کنند. ساختار مهندسی دقیق کلید مینیاتوری تضمین میکند که این وسیله بتواند به طور مؤثر و سریع در شرایط اضطراری عمل کند. مصرف کنندگان میتوانند دو برند باکیفیت شیل ایران و هیوندای الکتریک را با بهترین قیمت خریداری کنند.