لامپ هالوژن، نوعی لامپ رشته‌ای متشکل از یک رشته‌ی تنگستن است که محفظه‌ی شفاف فشرده‌ی آن، با مخلوطی از گازهای بی‌اثر، هالوژن، ید یا برم پر شده است. ویژگی‌های منحصر به فرد لامپ هالوژن و برتری آن‌ها نسبت به لامپ‌های رشته‌ای قدیمی سبب شده است تا آن‌ها به یکی از پرکاربردترین لامپ‌ها تبدیل شوند. با توجه به کاربردهای گسترده‌ی این لامپ‌های رشته‌ای، در این مطلب روند تولید نور لامپ هالوژن را بررسی خواهیم کرد تا اطلاعات بیشتری در رابطه با این لامپ‌ها ارائه دهیم.
بررسی روند تولید نور لامپ هالوژن
روند تولید نور لامپ هالوژن بی‌شباهت به نحوه‌ی تولید نور توسط لامپ‌های رشته‌ای سنتی نیست، که از طریق فرآیندی به نام الکترولومینسانس انجام می‌شود. لامپ هالوژن نوعی لامپ رشته‌ای حاوی یک رشته‌ی تنگستن است که در یک لوله‌ی شیشه‌ای مهر و موم شده است که یا تخلیه می‌شود یا با یک گاز بی اثر یا مخلوطی از گازها (معمولا نیتروژن، آرگون و کریپتون) پر می‌شود. هنگامی که نیروی الکتریکی به فیلامنت اعمال می‌شود، آن‌قدر داغ می‌شود (معمولا بیش از 2000 درجه‌ی سانتیگراد) تا تبدیل به رشته شود. به عبارت دیگر رشته می‌درخشد و نور ساطع می‌کند. در حین کار، تنگستن تبخیر شده از فیلامنت داغ روی کولر داخل دیواره‌ی لامپ متراکم شده و باعث سیاه شدن لامپ می‌شود. این فرآیند سیاه شدن به طور مداوم نور خروجی را در طول عمر لامپ کاهش می‌دهد.
در روند تولید نور لامپ هالوژن ، رشته‌ای که توسط جریان الکتریسیته در سراسر لامپ برانگیخته شده است، تا زمانی که بدرخشد گرم می‌شود. گازهای موجود در لامپ از اکسید شدن رشته‌ی تنگستن جلوگیری می‌کنند و به آن اجازه می‌دهند برای مدت طولانی‌تری بدرخشد. لامپ‌های هالوژن مانند لامپ‌های رشته‌ای هستند و تنگستن برای تولید نور استفاده می‌کنند. با این حال، لامپ‌های هالوژن معمولا از دو لامپ تشکیل شده‌اند. در داخل لامپ بیرونی یک لامپ هالوژن، یک لامپ داخلی از کوارتز وجود دارد که نه تنها رشته، بلکه گازهای ید و برم نیز درون آن وجود دارد. این نوع لامپ‌ها کاملا از لامپ‌های رشته‌ای متمایز نیستند و بنابراین از نظر فنی، لامپ هالوژن نوع خاصی از لامپ‌های رشته‌ای در نظر گرفته می‌شود. فقط زمانی که الکتریسیته به سمت رشته می‌رود و لامپ می‌درخشد، مرحله‌ی دیگری نیز در این فرآیند وجود دارد.
لامپ‌های هالوژن از طریق همان فرآیند لامپ‌های رشته‌ای می‌درخشند، اما گاز هالوژنی که قبلا ذکر کردیم (ید و برم) این فرآیند را بهبود می‌بخشد. این گازها به اصطلاح «چرخه‌ی هالوژن» را فعال می‌کنند که به این صورت است: همانطور که رشته‌ی تنگستن می‌درخشد، تنگستن تبخیر شده را آزاد می‌کند. این معمولا منجر به سوختن لامپ می‌شود، اما در لامپ هالوژن، گاز هالوژن تنگستن تبخیر شده را دوباره به سمت رشته برمی‌‌گرداند. این روند تولید نور لامپ هالوژن، نور خروجی بهتری به لامپ می‌دهد و همچنین باعث می‌شود انرژی کارآمدتر باشد. به همین دلیل، لامپ‌های هالوژن حدود دو برابر بیشتر از لامپ‌های رشته‌ای معمولی دوام خواهند داشت.
مزایای استفاده از لامپ هالوژن
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد، ترکیب گاز هالوژن و رشته‌ی تنگستن یک واکنش شیمیایی در چرخه هالوژن ایجاد می‌کند که تنگستن تبخیر شده را مجددا روی رشته رسوب می‌دهد، عمر آن را افزایش داده و شفافیت پوشش را حفظ می‌کند. این ویژگی به رشته اجازه می‌دهد تا در دمای بالاتر از یک لامپ رشته‌ای استاندارد با قدرت و عمر کاری مشابه کار کند. همچنین روند تولید نور لامپ هالوژن به گونه‌ای است که نوری با کارایی درخشندگی و دمای رنگ بالاتر تولید می‌کند. اندازه‌ی کوچک لامپ‌های هالوژن امکان استفاده از آن‌ها را در سیستم‌های نوری فشرده فراهم می‌کند.
لامپ‌های ال ای دی بسیار کارآمد هستند و عمر بیشتری نسبت به لامپ‌های هالوژن دارند، اما با توجه به روند تولید نور لامپ هالوژن، اگر به دنبال نور و دمای رنگ باکیفیت هستید، خروجی با کیفیت این لامپ‌ها بیشتر است. لامپ‌های هالوژنی که قادر به تولید نور سفید روشن خالص و شفاف هستند، بسیار مورد توجه جواهرسازان، طراحان داخلی و به عنوان نورپردازی مسیر و نورپردازی صحنه هستند. اگر به دنبال نوری هستید که درخشندگی زیادی داشته باشد، لامپ‌های هالوژن بهترین انتخاب برای شما خواهند بود. اگرچه ممکن است آن‌ها به اندازه‌ی لامپ‌های ال ای دی دوام نداشته باشند، اما بیشتر از لامپ‌های رشته‌ای معمولی عمر می‌کنند و کیفیت نور آن‌ها بی‌نظیر است. علاوه بر این، با گذشت سال‌ها، لامپ‌های هالوژن مقرون به صرفه‌تر شده‌اند، بنابراین آن‌ها جایگزینی نسبتا بهتری برای برخی دیگر از اشکال روشنایی هستند و خروجی باکیفیت‌شان مورد تحسین قرار گرفته است.
منبع
