برای محیطهای مختلف شدت نور و روشنایی موردنیاز ممکن است متفاوت باشد. برخی از مکانها مانند سالنهای بزرگ صنعتی نیاز به روشنایی بیشتری نظیر لامپ ال ای دی دارند. به همین علت از روشنایی صنعتی برای این محیطها استفاده میشود و هنگام طراحی نقشه روشنایی، نکات خاصی باید در نظر گرفته شود. طراحی نقشه روشنایی باید با دقت بالا انجام گیرد تا بتواند نور موردنیاز برای بخشهای مختلف محیط را ایجاد کند. روشنایی صنعتی برای محیطهایی مانند کارخانهها، انبار، سوله و ... اجرا میشود و شرایط خاصی دارد. در این مقاله به بررسی و نکات اجرای روشنایی صنعتی و ابزار موردنیاز برای آن میپردازیم.
روشنایی صنعتی چیست و چه تفاوتی با روشنایی محیطهای دیگر دارد؟
روشنایی صنعتی برای محیطهایی با کاربری صنعتی به کار میرود که نور موردنیاز برای روشنایی آن ها باید کامل تأمین شود. در این محیط شدت تابش نور، زاویه تابش و مواردی از این قبیل ممکن است با یک محیط عادی تفاوت داشته باشند. در محیطهای صنعتی، ممکن است دستگاههای بزرگ وجود داشته باشند یا انبارهایی با کالاهای انباشته شده در آن ایجاد سایه زیادی کنند. بهعلاوه فضا معمولاً بزرگتر از اتاق یا دفاتر کاری عادی است.
معمولاً در طراحی روشنایی صنعتی زاویه تابش نور مهم است؛ زیرا ممکن است زاویه تابش نور ثابت نتواند روشنایی همه قسمتها را پوشش دهد. بهعنوانمثال در انبارهایی که ابزار و قطعات بزرگ قرار گرفتهاند باید زاویه تابش نور بهگونهای باشد که در هیچ قسمتی سایه ایجاد نشود و بتوان در تمام قسمتها نور مناسب را دریافت کرد. همین عوامل سبب میشود تا تفاوت زیادی بین روشنایی آنها با سایر محیطهای عادی احساس شود. یک مهندس یا متخصص برق، این موارد را باید بهخوبی رعایت کند و برای هر محیط باتوجهبه شرایطی که دارد، روشنایی مناسبی را طراحی کند.
محیطهایی که روشنایی صنعتی برای آن ها انجام میگیرد
ممکن است از خودتان بپرسید چه محیطهای ممکن است نیاز به روشنایی صنعتی داشته باشند و در کدام محیطها باید نکات مربوط به این روشنایی را در نظر گرفت؟ معمولاً رایجترین محیطهایی که نیاز به روشنایی صنعتی دارند، شامل موارد زیر هستند: کارخانهها - مراکز تولید و بستهبندی- انبارهای بزرگ و سوله - باشگاههای ورزشی و ورزشگاهها و ... اگر دقت کنید تمام این محیطها معمولاً در متراژ بزرگی ساخته شدهاند و از یک سالن بزرگ بهره میبرند. باید ببینیم برای ایجاد روشنایی صنعتی برای محیط چه نکاتی را باید در نظر داشته گرفت.
ممکن است باتوجهبه محیطی که قرار است روشنایی برای آن انجام گیرد، روشنایی در شب و روز متفاوت باشد. برخی از فضاهای صنعتی، انبار، سالنهای بزرگ و فضاهای روباز ممکن است نیازی به روشنایی زیادی در طول روز نداشته باشند. گاهی اوقات ممکن است پنجره و نورگیرها بهگونهای طراحی شده باشند که نور طبیعی بتواند در طول روز روشنایی محیط را تأمین کند؛ اما روشنایی شب باید به وسیله تجهیزات و پروژکتورهای صنعتی انجام گیرد. البته در محیطهایی که پنجره یا نورگیری در اندازه بزرگ طراحی نشده است، روشنایی در طول روز نیز موردنیاز است.
در اجرای روشنایی صنعتی باید نکات مختلفی در نظر گرفته شود که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند: اقتصادی بودن هزینهها - استفاده از محصولاتی با طول عمر بالا - محصولات متناسب با محیط - استفاده از لامپ و تجهیزات با حداکثر بهرهوری- محاسبه روشنایی محیط صنعتی- جلوگیری از گرم شدن بیش از حد محیط- مبحث ایمنی و جلوگیری از خطرات احتمالی- زیبایی محیط و طراحی نور بهینه
انواع لامپ مناسب برای روشنایی صنعتی
نقشه روشنایی شامل شدت و میزان نور موردنیاز، پراکندگی تابش نور، زاویه تابش، تعداد لامپهای صنعتی و ... هستند که باید با دقت انجام گیرند. بدون شک استفاده از چراغهای معمولی برای محیطهای صنعتی ممکن است جوابگوی نیاز کاربران نباشد. ازاینرو پروژکتورهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. امروزه پروژکتور صنعتی الایدی یکی از بهترین انتخابهایی است که در محیطهای کمنور میتواند شدت نور مناسبی را تأمین کند.
برای انتخاب یک چراغ مناسب برای روشنایی صنعتی نکاتی را نیز باید در نظر بگیرید. شدت نور لامپ باید به حدی باشد که روشنایی موردنیاز را تأمین کند و درعینحال باعث اذیت شدن افراد فعال در محیط نشود. بهعلاوه گرمای زیادی تولید نکند و با کمترین مصرف انرژی بالاترین بهرهوری را ارائه دهد. این چراغها باید در زوایای مختلف قابل تنظیم باشد و در ارتفاع بالا نصب شوند. همچنین با داشتن درپوش یا محافظ قوی از شکستن آن ها حین جابهجایی وسایل جلوگیری شود. بر اساس مواردی که گفته شد باید در روشنایی صنعتی برای انتخاب چراغ در نظر گرفته شود. همانطور که می بنید، روشنایی محیط صنعتی نیاز به تخصص کافی دارد و از ابزار و تجهیزات متناسب با خود بهره میبرد. بهطورکلی در کارخانهها، سوله، انبار، سالنهای بزرگ و ... از روشنایی صنعتی استفاده میشود. باید روشنایی بهگونهای طراحی شود که با کمترین هزینه ثابت و جاری به بیشترین بهرهوری در طول شب و روز دست یافت.
منبع