جریان مجاز سیم برق در واقع یکی از مشخصات هر نوع سیم یا کابل برق است. بر اساس این مشخصه ما می توانیم نوع سیم و کابل را بر حسب نیاز خود برای طراحی شبکه های برق یا تنظیم پروژه های توزیع انرژی، تعیین و خریداری کنیم. هر سیم یا کابل برقی سطح مقطع مشخصی دارد. با توجه به اندازه این سطح مقطع و کیفیت کابل و پوشش آن، شدت جریان معینی را می تواند از خود عبور دهد. البته جنس کابل های استاندارد با هم یکسان است و پوشش آن ها طبق استاندارد های جهانی تعیین شده است. بنابراین در سیم و کابل استاندارد شدت جریان قابل انتقال تنها از طریق سطح مقطع کابل سنجیده می شود.
شدت جریان چیست و چگونه مدار را در برابر آن محافظت کنیم؟
جریان مجاز سیم برق در مبحث الکترومغناطیس بررسی می شود. در واقع شدت جریان، مقدار بار الکتریکی است که در واحد زمان از یک سطح مقطع مشخص عبور داده می شود. شدت جریان یک کمیت برداری است و واحد آن با نشان I A نمایش داده می شود. برای محاسبه چگالی جریان الکتریکی از فرمول زیر استفاده می کنند.
یکی از مهم ترین مباحث در موضوع سیم برق ،طراحی مدارات توزیع انرژی، به دست آوردن شدت جریان مجاز سیم برق و کابل در مدار است. اگر محاسبات به درستی انجام نشود، خسارات زیانباری به مدار و تجهیزات وارد خواهد شد. برای جلوگیری از هر گونه آسیب احتمالی در مدارات، از فیوز استفاده می شود. اما در نهایت فیوز در هنگام شوک الکتریکی و افزایش شدت جریان مجاز، برق ورودی به مدار را قطع می کند. در گام بعدی مهندس طراح باید به دنبال علت افزایش شدت جریان مجاز در مدار باشد.
جریان مجاز سیم برق
برای محاسبه شدت جریان مجاز سیم برق فاکتور های متعددی در نظر گرفته می شود و همچنین جداول متفاوت و فرمول های مختلفی وجود دارد. در نهایت اگر بخواهیم مهم ترین فاکتور هایی که در جریان مجاز عبوری از سیم وجود دارد را عنوان کنیم؛ موارد زیر را در نظر خواهیم گرفت:
- سطح مقطع کابل
- جنس کابل
- جنس روکش هر سیم و همچنین قابی که چند سیم در آن قرار می گیرند
- طول سیم
- شرایط جوی و محیطی که سیم ها در آن قرار گرفته اند
ویژگی و مقاومت قطعات و تجهیزاتی که به مدار متصل شده اند
جدول شدت جریان مجاز سیم و کابل برق استاندارد
همانطور که توضیح دادیم شدت جریان مجاز عبوری از هر سیم و کابل برق استاندارد، بستگی به سطح مقطع یا قطر آن دارد. اینکه شما چند سیم برق را در یک مسیر کنار هم قرار می دهید در اندازه گیری شدت جریان مجاز سیم برق تاثیر گذار است. زمانی که تعداد بیشتری سیم در یک مسیر مدار یا طراحی توزیع شبکه قرار بگیرند، نسبت به زمانی که یک سیم برق به صورت تکی عبور داده می شود، شدت جریان مجاز عبوری کاهش می یابد. به همین دلیل برای عبور چند سیم از یک مسیر، از لوله های برق استفاده می کنند
زمانی که سیم ها به صورت تکی و با فاصله از هم عبور داده می شوند |
زمانی که در یک مسیر عبوری سیم ها به صورت دولا یا سه لا کشیده می شوند. |
زمانی که سیم ها در یک مسیر عبوری با تراکم ۳ عدد در کنار هم قرار داده می شوند. |
سطح مقطع mm² |
|||
جریان نامی فیوز |
شدت جریان مجاز سیم |
جریان نامی فیوز |
شدت جریان مجاز سیم |
جریان نامی فیوز |
شدت جریان مجاز سیم |
|
16 |
16 |
10 |
13 |
_ |
_ |
0/75 |
20 |
20 |
16 |
16 |
10 |
12 |
1 |
25 |
25 |
20 |
20 |
16 |
16 |
1/5 |
35 |
34 |
25 |
27 |
20 |
21 |
2/5 |
50 |
45 |
35 |
36 |
25 |
27 |
4 |
63 |
57 |
50 |
47 |
35 |
35 |
6 |
80 |
78 |
63 |
65 |
50 |
48 |
10 |
100 |
104 |
80 |
87 |
63 |
65 |
16 |
125 |
137 |
100 |
115 |
80 |
88 |
25 |
160 |
168 |
125 |
143 |
100 |
110 |
35 |
200 |
210 |
160 |
178 |
125 |
140 |
50 |
250 |
260 |
225 |
220 |
160 |
175 |
70 |
300 |
310 |
250 |
265 |
200 |
210 |
95 |
350 |
365 |
300 |
310 |
250 |
250 |
120 |
425 |
415 |
350 |
355 |
_ |
_ |
150 |
منظور از شدت جریان نامی فیوز میزان جریانی است که فیوز بدون هیچ مشکلی به صورت دائم از خود عبور می دهد. قطعاً شدت جریان نامی فیوز در طراحی مدار بسیار تاثیر گذار است. فیوز نوعی رله است که از مدار و سیستم های متصل به آن در برابر اتصال کوتاه و جریان های اضافه بار محافظت می کند.
زمانی که سیم ها به صورت تکی و با فاصله از هم عبور داده می شوند زمانی که در یک مسیر عبوری سیم ها به صورت دولا یا سه لا کشیده می شوند.زمانی که سیم ها در یک مسیر عبوری با تراکم ۳ عدد در کنار هم قرار داده می شوند. سطح مقطع mm²
تاثیر طول کابل بر شدت جریان مجاز سیم برق
در نحوه محاسبه جریال مجاز سیم برق، از عامل طول نمی توان چشم پوشی کرد. به طوری که در جدول جریان مجاز سیم برق زیر اهمیت این موضوع را می توانید بهتر درک کنید. هر چقدر طول سیم بیشتر باشد، شدت جریان مجاز سیم برق کاهش می یابد