لامپ ال ای دی LED چیست؟ + بررسی و توضیح ساختار

لامپ‌های ال ای دی از جدیدترین و پیشرفته‌ترین تکنولوژی روشنایی هستند که با کمترین مصرف انرژی بیشترین نور را تولید می‌کنند. لامپ ال ای دی که مزیت‌های فراوانی دارد تا حدی فراگیر شده است که زندگی مدرن شهری بدون آن‌ها دور از تصور به نظر می‌رسد. این منابع روشنایی ساختار پیچیده‌ای ندارند و با طول عمر و دوام بالا تمامی رقبای خود مانند لامپ‌های رشته‌ای، فلورسنت و لامپ‌های گازی را کنار گذاشته اند. ال ای دی‌ها علاوه بر مزایایی که دارند قادر به تولید انواع نورهای رنگی هستند.

لامپ LED چیست

لامپ LED چیست؟

ال ای دی مخفف عبارت Light Emitting Diode به معنای دیودهای نور افشان است. درواقع نام ال ای دی از نحوه‌ی عملکرد چیپ ال ای دی گرفته شده است. یک لامپ ال ای دی طی فرآیندی پیچیده جریان الکتریسیته را از طریق چند چیپ تشکیل شده از مواد نیمه رسانا به نور تبدیل می‌کند. نور تولید شده توسط لامپ ال ای دی گرمای خیلی کمی دارد و کیفیت بالاتری نسب به سایر منابع نوری دارد. لامپ ال ای دی در اشکال مختلف مانند: مهتابی ال ای دی، لامپ اس ام دی، ریسه، فیلامنتی و ... تولید می‌شود. 

بیشتر بخوانید: ال ای دی چیست؟

تفاوت لامپ ال ای دی با سایر منابع نوری

نوری که ال ای دی تولید می‌کند گرما ندارد و به دلیل شاخص نمود رنگی بالایی که دارد اشیاء و رنگ‌ها در مجاورت آن بهتر و با رنگ‌های واقعی‌شان دیده می‌شود. این منبع نوری به دلیل سایز کوچکی که دارد در فضای کمی، نوری با کیفیت تولید می‌کند این خاصیت منجر به استفاده از آن‌ها در صفحه‌های نمایش گوشی‌های همراه، ساعت و انواع وسایل الکترونیکی شده است.

نوع لامپ بازدهی نوری (لومن بر وات) طول عمر (ساعت)
لامپ رشته‌ای ۱۵-۱۰ ۱۰۰۰
لامپ هالوژن ۳۰-۲۰ ۱۰۰۰-۵۰۰
لامپ کم مصرف (فلورسنت) ۶۵-۴۵ ۸۰۰۰
لامپ ال ای دی ۱۱۰-۷۵ ۵۰۰۰۰

طول عمر ال ای دی ها یکی از دلایل محبوبیت این لامپ‌ها است. یک لامپ ال ای دی ممکن است تا ۱۰ سال نوردهی داشته باشد. جالب است بدانید تعمیر لامپ ال ای دی یکی از راه‌های متداول استفاده مجدد از آن‌ها است که به راحتی در خانه قابل انجام است.

ساختار لامپ ال ای دی

حباب: معمولا بر روی لامپ ال ای دی حباب از جنس پلاستیکی به کار رفته است که به عنوان دیفیوز عمل می‌کند و وظیفه‌ی پخش کردن و یکنواختی نور را بر عهده دارد.

چیپ: چیپ ال ای دی اصلی‌ترین بخش یک ال ای دی است که وظیفه‌ی تبدیل انرژی به نور را بر عهده دارد. زمانی که جریان برق به ماده نیمه هادی می‌رسد از طریق انتقال حفره و الکترون نور تولید می‌کند. از ترکیب عناصر مختلف با این ماده‌ی نمیه هادی رنگ‌های مختلف نوری بدست می‌آید.

ساختار لامپ ال ای دی

درایور: درایور ال ای دی وظیفه تبدیل AC به DC را دارند. درایورها، برق شهری را به یک منبع تغذیه برای ال ای دی تبدیل می‌کنند. این قطعه‌ی مهم از ورود ولتاژ نامناسب به مدار الکتریکی و آسیب به لامپ جلوگیری می‌کند.

هیت سینک: قطعه‌ای در لامپ‌ ال ای دی است که وظیفه‌ی انتقال گرما از برد آلومینیومی را بر عهده دارد. ساختار هیت سینک طوری طراحی شده است تا گرما را در خود نگه دارد و آرام به محیط اطراف لامپ انتقال دهد.

تاریخچه لامپ ال ای دی

رابرت بیارد و گری پیتمن اولین دیودهای نوری ال ای دی به رنگ قرمز را در سال ۱۹۶۱ ابداع کردند اما به دلیل سایز میکروسکوپیکی که این دیودها داشتند از آن‌ها استقبال چندانی نشد؛ تا در سال ۱۹۶۲ نیک هولونیاک مهندس جنرال الکترونیک موفق به تولید اولین لامپ LED با نور مرئي قرمز شد. پس از آن دانشمندان کوشیدند تا با تغییر در ساختار شیمیایی LED رنگ‌های دیگری از نور مانند نارنجی، زرد و سبز را تولید کنند. اما برای تولید نور سفید، نیاز به رنگ نور آبی بود. در سال ۱۹۹4 شوجی ناکاموری توانست ال ای دی آبی را تولید کند که این ابداع، منجر به برنده شدن جایزه نوبل فیزیک 2014 برای وی شد.

تاریخچه لامپ ال ای دی

دانشمندان بعدها با استفاده از پوشش فسفر در ال ای دی آبی توانسند نور سفید تولید کنند. البته ال ای دی های اولیه از نوع LED دیپ بودند که همچنان در چراغ‌های راهنمایی و رانندگی و تابلو ال ای دی به کار می‌روند. با پیشرفت تکنولوژی چیپ‌های اس ام دی و سی او بی با بازدهی بالای نوری و طول عمر بیشتر تولید کردند که منجر به تولید لامپ‌های پر نور ال ای دی امروزی شد.

نکاتی که پیش از خرید بهتر است بدانیم! 

در هنگام خرید لامپ ال ای دی اگر به جدول مشخصات لامپ دقت کنید ممکن است به کلماتی برخورد کنید که معنای آن‌ها برایتان ناشناخته باشد. شناخت این اصطلاحات در خرید لامپ ال ای دی کمک بزرگی می‌کند. 

لومن

لومن در منابع ال ای دی به معنای میزان شدت نور است. لومن یک لامپ به معنی میزان نور تابیده شده از یک منبع نوری به جسم است. در گذشته برای سنجش میزان نوری از وات که توان برق مصرفی لامپ است استفاده می‌شد اما در حال حاضر شما می‌توانید لامپی با توان کم و درخشندگی زیاد تهیه کنید. به عنوان مثال میزان درخشندگی در ال ای دی بسته به برند و کیفیت چیپ آن بین ۷۵ تا ۱۱۰ لومن بر وات می‌باشد این عدد در یک لامپ رشته ای  ۱۵ لومن بر وات است.  ما با محاسبه مقدار لومن می‌توانیم به مقدار نوری که برای یک فضا نیاز داریم دست پیدا کنیم.

شاخص نمود رنگی یا CRI

شاخص نمود رنگی از معیارهای مهم برا یانتخاب یک منبع نوری است که شاید خیلی از افراد از آن بی اطلاع باشند. CRI که مخفف Color Rendering Index است به معنی شاخص نمد رنگ یا انتقال رنگ است. CRI بالای یک منبع رنگی به این معنی است که نوری که آن منبع تولید می‌کند رنگ اشیاء را به رنگ واقعی‌شان نزدیکتر نشان می‌دهد. به همین دلیل است که با تعویض لامپ ال ای دی با دیگر لامپ‌ها، فضا و رنگ‌ها زیباتر دیده می‌شود.

انواع لامپ ال ای دی

نوع چیپ

با پیشرفت تکنولوژی ال ای دی، چیپ‌های مختلفی در بازار عرضه می‌شود که ساختار مشابهی دارند اما در مدل‌های جدیدتر بازدهی نور و طول طول عمر بالاتر و مصرف برق کمتری دارند. ال ای دی SMD یا ال ای دی COB از متادول‌ترین نوع چیپ در بازار است. بهتر است بدانید نور و بازدهی لامپ سی او بی از لامپ اس ام دی بیشتر است که همین عامل در قیمت گذاری این لامپ تاثیرگذار است. 

گارانتی

یکی از مزایای لامپ ال ای دی دارا بودن شرایط گارانتی است. لامپ‌های ال ای دی بسته به برند آن یک تا سه سال گارانتی دارند که از تاریخ تولید درج شده بر روی لامپ شروع می‌شود.

کاربرد لامپ ال ای دی چیست

  • روشنایی خانگی و تجاری
  • از لامپ های LED به عنوان نشانگر خطا در تابلوهای کنترل نیز استفاده می شود.
  • تابلو ال ای دی تبلیغاتی
  • نورپردازی تزئینی 
  • صفحه نمایش گوشی موبایل، ساعت مچی و تلوزیون
  • لامپ اتومبیل
  • در ابزار آلات مختلف در صنایع

پرسش های متداول

مدت گارانتی لامپ‌های ال ای دی در برندهای مختلف متفاوت است اما معمولا زمان گارانتی در محصولات مختلف ۱ تا ۳ سال است.
خیر خاموش و روشن کردن لامپ ال ای دی بر خلاف لامپ رشته‌ای بر طول عمر آن تاثیر ندارد.
اکثر محصولات موجود در بازار قابلیت استفاده از دیمر را ندارند اما برخی از محصولات این قابلیت را دارند. بهتر است قبل از استفاده از دیمر به اطلاعات روی جعبه‌ی لامپ دقت کنید.

مقالات مرتبط