با پیشرفت علم و تکنولوژی لامپ ها نیز نسل به نسل تغییر کرده و تولید کنندگان نهایت تلاش خود را می کنند تا در ازای مصرف کم انرژی میزان نور بیشتری تولید کنند .انواع لامپ فلورسنت در طرح ها و مدل های مختلف متناسب با چراغ های روشنایی گوناگون تولید می شود.در این مقاله انواع لامپ فلورسنت و مزایا و معایب هر کدام را با هم مقایسه می کنیم.
بررسی انواع لامپ فلورسنت
انواع لامپ فلورسنت نسل بعدی لامپ های رشته ای هستند. آن ها در ازای تولید مقدار برابر نور،25 تا 35 درصد کمتر انرژی مصرف می کنند و 10 برابر طول عمر بیشتری دارند. انواع لامپ فلورسنت شامل دو نوع کلی است 1.لامپ فلوئورسنت لوله ای که شامل مهتابی های لوله ای و گرد است. 2. لامپ فلورسنت فشرده یا CFL ها
مهتابی یا استاندارد
در انواع لامپ فلورسنت مهتابی جریان الکتریکی از گازهای بی اثر و جیوه داخل لوله عبور می کند و سبب ساطع شدن اشعه فرابنفش می شود . این اشعه توسط روکش داخلی لوله مهتابی که با فسفر سفید پوشانده شده به نور مرئی تبدیل می شود.درانواع لامپ فلورسنت مهتابی مقدار جیوه کمتری از انواع لامپ فلورسنت مصرف می شود.
بالاست های انواع لامپ فلورسنت مهتابی
انواع لامپ فلورسنت به یک بالاست برای تنظیم کردن روند فعالیتشان و ایجاد یک ولتاژ اولیه نیاز دارند.بالاست ها در دو نوع الکترونیکی و الکترومغناطیسی تولید می‌شوند،بالاست های الکترونیکی PCBs بالاست های الکترومغناطیسی را ندارند و استاندارد بالاتری دارند در واقع آن ها ارتقا یافته ی بالاست های الکترومغناطیسی هستند و صدا و سو سو زدن مهتابی ها را به حداقل رسانده و کارایی آن ها را افزایش می دهند .برخی بالاست های خاص امکان دیمر شدن را برای لامپ های فلوئورسنت فراهم می کنند.
انواع لامپ فلورسنت مهتابی
پیشرفت تکنولوژی، انواع لامپ فلورسنت را از لحاظ شاخص نمود رنگ و دمای رنگ قابل مقایسه با لامپ های رشته ای کرده است. انواع لامپ فلورسنت استاندارد، لامپ های T12,T5,T8 هستند . لامپ فلورسنت T8 18wقطر (12.8 inch) در تجهیزاتی که حاوی بالاست هستند نصب می شوند.دو تا از رایجترین انواع انواع لامپ فلورسنت لامپ مهتابی 40 وات و 75 وات هستند .انواع T8,T5 مدل های پیشرفته تری هستند که میزان لومن بیشتری تولید می کنند (T5=103Lm/w,T8=92Lm/w,T12=75Lm/w) . انواع لامپ مهتابی برای نورپردازی فراگیر و گسترده در مکان های وسیع و سربسته مناسب است.آن ها در این مکان ها با تولید روشنایی کمتر نسبت به لامپ های رشته ای نور زننده مستقیمی که ان ها تولید می کردند را حذف کرده و نور متعادلی ایجاد می کنند.مهتابی های گرد و لامپ های دایره ای معمولا در وسایلی که قابل جا به جا شدن هستند استفاده می شوند.
انواع لامپ فلورسنت فشرده CFL
انواع لامپ فلورسنت فشرده تولید میزان شار نوری مناسب و عامه پسند بودن لامپ های رشته ای را با هم دارند. انواع لامپ فلورسنت در اکثر تجهیزاتی که برای لامپ های رشته ای ساخته شده اند نصب می شوند و در مقایسه با آن ها 75 درصد کمتر انرژی مصرف می کنند. با اینکه هزینه اولیه آن ها بیشتر از لامپ های رشته ایست اما 15-6 برابربیشتر از آن ها عمر می کنند (15000-6000). لامپ فلورسنت فشرده تقریبا شبیه انواع لامپ مهتابی یا استاندارد کار می کنند.آن ها از دو بخش تشکیل می شوند. یک لوله که از گاز پرشده و یک بالاست مغناطیسی یا الکترونیکی.در لامپ فلورسنت فشرده برق از بالاست به داخل لوله جریا ن پیدا میکند و گاز داخل لوله نور فرابنفش ساطع می کند که توسط فسفر سفید رنگ که روی لایه داخلی لوله قرارگرفته، به نور مرئی تبدیل می شود.
دلایل سوختن پیش از موعد
انواع لامپ فلورسنت فشرده کارامدی و قابلیت خوبی دارند و داشتن عمر طولانی از مزیت های آن ها محسوب می شود که سبب می شود با وجود گرانتر بودن نسبت به لامپ های رشته ای گزینه انتخابی افراد بسیاری بحساب بیایند اما رعایت نکردن برخی موارد ممکن است باعث کوتاه تر شدن عمر ان ها شود از جمله این موارد
• خاموش و روشن کردن های متعدد: انواع لامپ فلورسنت فشرده یا CFLها در صورت روشن و خاموش کردن متعدد به سرعت می سوزند چراکه ولتاژ بالا هنگام روشن کردن انواع لامپ یون های جیوه را به سرعت به سمت ابتدای الکترودها پرت می کند که این کار در صورت تکرار می تواند با عث خرابی الکترودها شود. قرار دادن انواع لامپ فلورسنت فشرده در گرما: لامپ های رشته ای قابلیت این را دارند که در هوای گرم بخوبی کار کنند چرا که آن ها با ایجاد .گرما نور ساطع می کنند و گرما برای آن ها مزیت محسوب می شود اما لامپ فلورسنت یا CFL در مقابل افزایش دما حساس هستند .با اینکه خودشان گرما تولید می کنند اما اگر در مناطقی آن ها را نصب کنیم که بسیار گرم باشد می تواند باعث سوختن پیش از موعد آن ها شود .
برای مثال در لوسترهایی که لامپ ها در آن ها بسیار نزدیک هم هستند یا در تجهیزاتی که لامپ ها به صورت ردیفی قرار گرفته اند و یا در لوسترهای فلزی که لامپ را احاطه کرده اند نصب انواع لامپ فلورسنت فشرده می تواند باعث مرگ زودرس این لامپ ها شود حمل و نقل ناصحیح : برخی از انواع لامپ فلورسنت فشرده موجود در بازار حبابشان مستقیما به یک بالاست وصل شده، اگر هنگام حمل و نقل و یا نصب سرپیچ را بپیچانید ممکن است اتصال بین بالاست و حباب را بشکنید و لامپ بسوزد
مزایای لامپ فلورسنت
CFLها علاوه بر مصرف کم انرژی و تولید نور مناسب قابلیت این را دارند که در مکان های سرباز و در دماهای پایین زیرصفر بخوبی کار کنند و 30 تا 60 ثانیه طول می کشد تا به نور حداکثری برسند .دمای عملکرد آن ها بین 100-0 فارنهایت است .انواع لامپ فلورسنت فشرده یا CFL ها برخلاف انواع لامپ مهتابی یا استاندارد قابلیت دیمر شدن دارند و می توانند با کنترل کننده های نوری دیگر هم سازگار شوند.جدول زیر مقایسه انواع لامپ فلورسنت را نشان می دهد
لامپ فلوئورسنت در مقابل لامپ های گازی
انواع لامپ مهتابی برای روشنایی منطق تجاری و سازمانی و فضاهای صنعتی مسقف با ارتفاع کمتر از 15 پا مناسب هستند.با این حال در سال های اخیر طراحی های خاص تجهیزات انواع لامپ ، آن ها را برای شکستن سد ارتفاع کم آماده کرده و در رقابت با لامپ های گازی قرار داده است.اغلب در این تجهیزات از لامپ های فلورسنت T8,T5 استفاده می شوند چراکه آن ها عمر طولانی تری دارند.امروزه تجهیزاتی که از انواع لامپ فلورسنت استفاده می کنند در هر ارتفاعی که لامپ های گازی استفاده می شوند قابل استفاده هستند. دو تصویر زیر تفاوت روشنایی لامپ های گازی در چپ و لامپ مهتابی در راست را در سالن ورزشی یک مدرسه نشان می دهد.
لامپ مهتابی برای تولید نور و کارکرد درست نیاز به گاز جیوه دارند . جیوه میتواند برای طبیعت ،محیط زیست و انسان خطرناک باشد بنابراین هنگام شکستن این لامپ ها باید بسیار مراقب بود و در صورت تمام شدن عمر انها را هرگز در طبیعت رها نکنید
منبع
